ایران تلاش دارد با اهرم شرق، اثر تحریمهای امریکا را به حداقل برساند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه که برای شرکت در اجلاس وزیران خارجه آسهآن به سنگاپور رفته، از امضای اسناد الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری اتحادیه جنوب شرق آسیا (TAC) خبر داده و رایزنی با وزرای خارجه آسهآن را فرصتی برای شرح وضعیت کنونی پس از خروج امریکا از برجام و فشارهای غیرقانونی امریکا خوانده است. در چنین شرایطی، دولت چین در ملاقات با مقامهای امریکایی اعلام کرده که واردات نفت خود از ایران را کاهش نخواهد داد.
وزیر امور خارجه چین روز جمعه در اوج تنش تجاری با امریکا، به دولت امریکا هشدار داد که امریکا مزه میوه تلخ جنگ تجاری را که به راه انداخته خواهد چشید. تقریباً یک روز قبل از این هشدار وزیر خارجه چین بود که دو مقام امریکایی نتیجه سفر فرانسیس فانون، معاون وزارت انرژی امریکا به پکن را علنی کردند و به بلومبرگ گفتند که چین به درخواست فانون برای قطع واردات نفت از ایران جواب منفی داده است. این دو مقام امریکایی گفتهاند که پکن پذیرفته که میزان خرید نفت ایران را افزایش ندهد، ولی درخواست فرانسیس فانون را نپذیرفته که واردات نفت از ایران را قطع کند. به نوشته بلومبرگ، تیمهایی از مقامهای امریکایی اخیراً به پایتختهای کشورهایی که از ایران نفت میخرند، سفر کردهاند تا آنها از خرید نفت ایران منصرف کند. در حالی که دولت ترامپ گفته که تا ۴ نوامبر قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند، ولی بیشتر تحلیلگران این را ناممکن میدانند. چین در حال حاضر، حدود ۳۵ درصد از صادرات ۴/۲ میلیون بشکهای روزانه نفت ایران را خریداری میکند و مخالفت آن با کاهش یا قطع واردات نفت از ایران، به تعبیر اسپوتنیک، «شکستی دیگر برای ترامپ در مبارزه با ایران» است. همزمان با چین، هند نیز در مسیری چراغ خاموش نهتنها به واردات نفت خود از ایران ادامه میدهد بلکه روند واردات را افزایش داده است.
رویترز دیروز گزارش کرد که در آستانه بازگشت تحریمهای امریکا واردات نفت هند از ایران در ماه جولای (تیر - مرداد) با رشد ۳۰ درصدی به رکورد ۷۶۸ هزار بشکه در روز رسید.
ملاقات با موگرینی، ارتباطگیری با آسهآن
«فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه با وزیر خارجه ایران ملاقات و یک بار دیگر بر تمایل این اتحادیه برای افزایش تعامل اقتصادی و تجاری با ایران بهرغم تحریمهای امریکا تأکید کرد. او با این حال با یادآوری «وزن امریکا در مبادلات مالی» تصریح کرد که همکاری با ایران با وجود تحریمهای امریکا دشوار خواهد بود. یک روز قبل از اظهارات موگرینی بود که منابع آلمانی گفتند که دویچهبانک به تازگی قانون مالی جدیدی را تصویب کرده که بر اساس آن ارسال وجه نقد به ایران ممنوع میشود. شرکت نفتی «وینترشال» نیز گفته که در پی توافق با وزارت نفت ایران، فعالیتهایش را در کشورمان متوقف میکند. تحت چنین شرایطی، به نظر میرسد ایران بیش از هر زمان در حال انتقال نقطه اتکای مبادلات تجاری خودبه شرق آسیا است. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه که برای شرکت در نشست آسهآن به سنگاپور رفته، دیروز اعلام کرد که ایران و ۱۰ کشور عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا اسناد الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری آسهآن تحت عنوان TAC ر. ا. امضا کردند. ظریف پس از امضای اسناد الحاق ایران به TAC درمورد آثار این الحاق گفت که همکاریهای ایران و آسهآن از این پس بیش از پیش امکانپذیر میشود؛ اگرچه ایران در گذشته نیز با کشورهای آسهآن همکاری خوبی داشته است، اما از این پس این امکان برای ایران فراهم میشود تا به عنوان یک کشور مهم در منطقه به پنجمین قدرت اقتصادی دنیا و همچنین بلوک اقتصادی مهم منطقه جنوب شرق آسیا با تجربهای موفق، نزدیکتر شود. ظریف در حاشیه نشست آسهآن نیز با وزیر خارجه چین و برخی کشورهای عضو این اتحادیه ملاقات کرد. وزیر امور خارجه گفت: از فرصت این دیدارها برای شرح وضعیت کنونی، خروج امریکا از برجام و فشارهای غیرقانونی که امریکا بر اعضای سازمان ملل متحد میآورد تا با قطعنامههای سازمان ملل مقابله کند، استفاده شد و حضور در این اجلاس همچنین فرصتی برای بحث در مورد نحوه گسترش روابط دوجانبه ایران با این کشورها بود. ظریف افزود: «نقش چین در حفظ توافق هستهای چندجانبه ایران پس از خروج یکجانبه امریکا از این توافق، محوری خواهد بود.» وزیر امور خارجه ایران میگوید: «چین در دستیابی به توافق هستهای ایران، اجرای آن و اکنون در حفظ این توافق نقشی محوری دارد.» در این دیدار وانگیی با تأکید بر «دوستانه، راهبردی و همهجانبه بودن» روابط ایران و چین اظهار کرد: دو کشور به همکاریهای نزدیکتر خود در همه زمینههای دوجانبه، منطقهای و بینالمللی، به ویژه حفظ برجام به عنوان یک دستاورد دیپلماسی و بهرهمندی ایران از مزایای آن ادامه خواهند داد. ظریف هم چین را کشوری مهم و شریک راهبردی ایران خواند و بر حفظ و گسترش روابط دوجانبه و یافتن راههای نوآورانه در انتفاع ایران از دستاوردهای برجام تأکید کرد.