سرویس اقتصادی جوان آنلاین – جواد عسگر: در حال حاضر به دلیل حذف ارز مسافرتی بسیاری از مسافرت‌های خارجی غیرضروری حذف خواهد شد، بنابراین بهتر است با برنامه‌ریزی‌های صحیح، فرهنگ‌سازی و فراهم‌آوردن امکانات رفاهی بخشی از گردشگران را به سمت بوم‌گردی روستاها جذب کرد تا علاوه بر ایجاد اشتغال در نقاط مختلف روستاها به بالابردن سطح درآمد روستاها نیز کمک شود.
اقتصاد‌های کوچک در بسیاری از کشور‌های پیشرفته جهان مثل چین وابسته به کسب‌وکار‌ها در روستاهاست، اما متأسفانه کشور ما در چند دهه گذشته در اشتغال روستایی موفق نبود‌ه و همین اتفاق باعث مهاجرت جمعیتی از روستاها به شهر‌ها و حاشیه شهر‌ها شده است.
طبق اعلام مرکز آمار بیش از ۹/۲۵ درصد جمعیت یعنی معادل ۲۰ میلیون و ۷۳۰ هزار نفر در روستاها زندگی می‌کنند و ۷۴ درصد معادل ۵۹ میلیون و ۱۴۶ هزار نفر در شهر‌ها ساکن هستند که در مقایسه با سال ۹۰ نزدیک به ۴ درصد بر شهرنشینی کشور افزوده شده است.
بدون برنامه‌ریزی و توسعه روستاها نمی‌توان مشکلات ناشی از مهاجرت و حاشیه‌نشینی کشور را حل کرد. موفق بودن در زمینه اشتغال روستاها نه تنها از لحاظ پراکندگی جامعه در سطح کشور و مشکلات امنیتی می‌تواند مؤثر باشد بلکه جلوی افزایش شهرنشینی را نیز می‌گیرد.
در چند دهه اخیر طرح‌های عمرانی روستایی بسیاری از قبیل: شبکه برق، تلفن، خانه بهداشت، آب آشامیدنی بهداشتی، گازرسانی و طرح‌های مقاوم‌سازی مسکن روستایی انجام شده است، اما در خصوص وضعیت اقتصادی، افزایش درآمدها، بیمه‌های تأمین اجتماعی و ... هنوز توفیقات لازم به دست نیامده است. به همین دلیل روستاها به شدت در معرض کاهش جمعیت و نهایتاً تخلیه کامل می‌باشند و تبعات ناشی از خالی شدن روستاها، از نظر اقتصادی کشور را به کشور‌های دیگر وابسته و بیکاری را تشدید می‌کند، از نظر فرهنگی آداب و سنن ملی و محلی را تضعیف می‌کند و از بین می‌برد، از نظر اجتماعی افزایش حاشیه‌نشینی شهر‌ها را به دنبال خواهد داشت و از نظر زیست‌محیطی باعث از بین رفتن منابع می‌شود و همچنین خالی شدن روستاها از نظر امنیتی مرز‌ها را تهدید می‌کند.
برای توسعه روستاها باید پتانسیل‌ها و استعداد‌های هر روستا و منطقه را مورد بررسی قرار داد و واقف بود که تجویز یک برنامه برای همه روستاها بی‌نتیجه خواهد بود.
مناطق روستایی برای توسعه با مشکلات و چالش‌هایی روبه‌رو هستند که شناخت آن‌ها باعث خواهد شد که استراتژی مناسبی برای توسعه روستاها انتخاب شود.
نگاه به اقتصاد روستاها فقط نباید محدود به کشاورزی و دامپروری باشد بلکه باید در زمینه‌های دیگری مثل گردشگری و حتی برخی کارهای تولیدی کوچک نیز برنامه‌ریزی شود. بسیاری از روستاها هم‌اکنون برای کشاورزی به دلیل محدودیت برداشت آب دچار مشکل شده‌اند به همین دلیل باید دولتمردان با آموزش و برنامه‌ریزی صحیح، مسیر کسب درآمد را برای آن‌ها تغییر دهند. به عنوان مثال در برخی روستاها با پرداخت وام برای تولید برق‌های تجدیدپذیر و فروش تضمینی آن به وزارت نیرو از یک سو به تولید برق در کشور و از سوی دیگر به درآمدزایی روستاها کمک شایانی شده است.
اشتغالزایی با توسعه بوم‌گردی
در حال حاضر بر اساس آمار در چهار دهه گذشته نزدیک به ۳۳ هزار روستای کشور خالی از سکنه شده است. این اتفاق می‌تواند علاوه بر حاشیه‌نشینی برای شهر‌ها و مشکلاتی جدی برای کشور نیز به وجود آورد.
یکی از راه‌های ایجاد اشتغال در روستاها ایجاد بوم‌گرد‌ها می‌باشد. استراحت در خانه‌های کاهگلی و چوبی روستایی برای بسیاری از شهرنشین‌ها می‌تواند جذابیت داشته باشد. احساس آرامش در دل طبیعت و همراهی با زندگی ساده روستاییان گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.
اما نکته‌ای که در میان باید در نظر داشت، این است که صرفاً ساخت کمی بوم‌گردی و دادن مجوز بدون در نظر گرفتن سایر موارد نمی‌تواند نتایج مطلوب اقتصادی برای روستاها به همراه داشته باشد. دولت و سازمان گردشگری باید از یک سو به روستاییان آموزش‌های لازم در برخورد به گردشگران را داده باشد و از سوی دیگر نسبت به توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و امکانات رفاهی دقت نظر داشته باشد.
در حال حاضر با توجه به برداشته شدن یارانه ارز مسافرتی و به تبع آن پایین آمدن سفر‌های خارجی تفریحی و غیرضروری، سازمان گردشگری و مسئولان باید نسبت به جذب گردشگران داخلی با جدیت بیشتری وارد عمل شوند و با برنامه‌ریزی‌های دقیق و بجا بخشی از گردشگران را به سمت بوم‌گردی هدایت کنند تا به اشتغال در روستاها کمک کرده باشند.
