طرح قطار ارومیه- مراغه که در سال ۸۰ کلنگزنی شد، قرار بود ۸ ساله به سرانجام برسد و مردم سوت حرکت واگنها بر روی ریل را بشنوند. با این حال بیش از ۱۷ سال میگذرد و بهرغم تمدید وعدههای متعدد مسئولان، گذر ۱۸ هفته دولت و به خود دیدن سه رئیسجمهور و هشت وزیر راه و شهرسازی همچنان خبری از افتتاح آن با ۹۷ درصد پیشرفت فیزیکی در دست نیست. طرحی که با توجه به مرزی بودن آذربایجانغربی با سه کشور میتواند زمینهساز توسعه فعالیتهای اقتصادی بیشماری برای استان باشد.
۱۷ سال میگذرد و همچنان قطار ارومیه- مراغه که در ابتدای دهه ۸۰ کلنگزنی شد، بر روی ریل قرار نگرفته است. قطاری که با توجه به نزدیک بودن استان آذربایجانغربی با سه کشور همسایه میتواند به توسعه اقتصادی استان کمک بزرگی کند. با این حال این قطار با ۹۷ درصد پیشرفت فیزیکی که برخی از مسئولان نیز در خصوص اعلام پیشرفت پروژه اختلاف نظر دارند و بعضاً رقم آن را بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد اعلام میکنند؛ هنوز نتوانسته به مرحله بهرهبرداری برسد. قطاری که تاکنون تجربه تغییر ۱۸ هفته دولت، سه رئیسجمهور، هشت وزیر راه و شهرسازی و پنج استاندار را در طول احداث کسب کرده است.
زمان افتتاح در هالهای از ابهام
طرح ملی راهآهن ارومیه – مراغه که از سال ۸۰ به طول ۱۸۵ کیلومتر در پنج قطعه کلید خورد، شهریور امسال قرار بود بعد از تکرار وعدههای مکرر در خصوص زمان بهرهبرداری از پروژه؛ بالاخره به افتتاح نزدیک شود و مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجانغربی نیز در این خصوص گفته بود که زمان افتتاح راه آهن ۱۵ شهریورماه است. با این حال زمان موعد هم گذشت و باز هم به جای افتتاح پروژه، این وعدهها بودند که تمدید شدند. حالا برخی از کارشناسان و رسانهها معتقدند که با این شیوهای که متولیان در پیش گرفتهاند؛ مردم نباید منتظر افتتاح پروژه باشند. این نیز درحالی است که به گفته ابراهیم مبارکقدم بخشی از این طرح که شامل ۸۴ کیلومتر است، به بهرهبرداری رسیده و ایستگاه نقده، ارومیه به همراه دو ایستگاه فرعی رشکان و شیرین بولاغ و دو تقاطع غیرهمسطح که از سال ۹۲ ساخت آنها شروع شده در مراحل پایانی هستند. همچنین ریلگذاری ایستگاه ارومیه و نصب تأسیسات آن نیز پایان یافته است و مسئولان استانی منتظر بهرهبرداری از این طرح با حضور یکی از مقامات کشوری هستند. البته در کنار گفته این مسئول استانی که معتقد است هنوز بخشی از پروژه تکمیل نشده است، سیدهادی بهادری نماینده مردم ارومیه در مجلس از تکمیل صددرصدی پروژه خبر میدهد. نادر قاضیپور دیگر نماینده ارومیه نیز طبق گفتههایش امید داشت این پروژه در هفته دولتی که گذشت، به دست رئیسجمهور افتتاح شود.
افتتاح پروژه به حضور رئیس جمهور وابسته است!
قرار بود این پروژه در نهایت در یکی از اعیاد ملی مذهبی نیمه نخست سال و به ویژه خرداد، تیر یا مرداد یا حداقل در هفته دولت با حضور رئیسجمهور افتتاح شود، اما انجام نشد. سپس مسئولان استانی و نمایندگان مجلس با فرا رسیدن ایام محرم، عنوان کردند که پس از روزهای عاشورا و تاسوعای حسینی پروژه راه آهن با حضور مسئولان کشوری و استانی افتتاح میشود. بهرغم اینکه مسئولان استانی تأکید دارند این پروژه باید به دستان رئیسجمهور افتتاح شود، اما محمدمهدی شهریاری استاندار آذربایجانغربی ابتدای مهرماه از عدم حضور رئیسجمهور تا چند هفته آینده خبر داد. از این رو با توجه به اینکه افتتاح راهآهن ارومیه به سفر رئیسجمهور و هئیت همراه آن وابسته است و هر بار به عللی سفر روحانی به استان به تأخیر میافتد، باید گفت که مردم ارومیه بهتر است که منتظر شنیدن سوت قطار نباشند و دل خود را به وعدههای مسئولان خوش نکنند. این نیز در حالی است که افتتاح این پروژه از اهمیت بالایی برای استان برخوردار است. این موضوع را میتوان با استناد به این گفتههای مسئولان مطرح کرد که مبارک قدم مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی چندی پیش از حجم بالای تصادفات در ورودی شهرها به دلیل تداخل برون شهری و درون شهری گفته بود. حوادثی که با افتتاح پروژه قطار ارومیه- مراغه به صورت قابل توجهی کاهش مییابند.
آذربایجان غربی اداره کل راهآهن هم ندارد!
حالا در کنار تأکیدات بسیار بر روی زمان افتتاح پروژه قطار آذربایجانغربی، نکته قابل تأمل این است که این استان حتی از داشتن اداره کل راهآهن هم محروم است. مسئلهای که خود نشان دهنده این است که عزمی از سوی مسئولان برای افتتاح چنین پروژه بزرگی نیست. این نیز درحالی است که از حدود دو دهه پیش پای ریل آهن به آذربایجانغربی از سمت شهر مراغه در آذربایجان شرقی باز شده و شهرهایی مثل میاندوآب، مهاباد، نقده و ارومیه به شبکه سراسری متصل شدهاند، اما هنوز اداره کلی برای راهآهن استان در نظر گرفته نشده است. علاوه بر این کمکاری متولیان، پیشبینی نشدن کارشناسی راههای دسترسی روستاهای همجوار ایستگاه قطار ارومیه نیز از دیگر مشکلات این پروژه به حساب میآید. همچنین دور بودن ایستگاه قطار ارومیه از شهر نیز مشکل دیگری است که اصل پروژه را تحتالاشعاع قرار میدهد که برای حل این مشکل استاندار سابق آذربایجانغربی، شهرداری ارومیه را مکلف کرده بود که مقدمات لازم برای انتقال ایستگاه به درون شهر را مطالعه کرده و فراهم کند. اما این مهم هم عملی نشد و حالا شاهد این هستیم که پروژه قطار مراغه ارومیه بعد از ۱۷ سال هنوز به مرحله بهرهبرداری نرسیده است.