"سعدآباد" مجموعه اي در خدمت فرهنگ و تاريخ و پژوهش

حوريه ملکي

در شمالي ترين نقطه تهران مجموعه اي از کاخ هاي پهلوي وجود دارد که حالا به مکاني براي گردشگري و به نمايش درآمدن آثار فاخر فرهنگي و تاريخي و پژوهشي تبديل شده است.

طي يک سال گذشته مجموعه سعدآباد با رویکردی فرهنگی و به منظور ترویج و حمایت از هنر ایرانی مجری و میزبان 15جشنواره و رویداد فرهنگی از جمله پروژه‌ بزرگ «حلاج» توسط گروه همای مستان، مراسم یادبود پنجاهمین سالگرد درگذشت استاد حسین بهزاد مینیاتور ، ویژه برنامه های  هفته ملی کودک، مراسم روز جهانی جهانگردی، ویژه برنامه های محرم،  رونمایی از لوح ثبت ملی مکتب نستعلیق میرعماد، مراسم بزرگداشت روز جهانی تنوع فرهنگی برای گفتگو و توسعه، و ... بود.

به منظور ارتقائ علمی و آکادمیک مجموعه، در مدت مذکور   15 نشست و سلسله نشست تخصصی  با حضور صاحب نظران و جامعه دانشگاهي در حوزه های موزه داری، هنری، پژوهشي و ... برپا گردید که شامل : سلسله نشست های خوشنویسی، سلسله نشست های "مطالعه هنر قاجار"، نشستهای تخصصی موزه و نشانه شناسی،  نشست تخصصی "آشنایی با شیوه های نوین انتقال داده های آموزشی به کودکان در موزه"، نشست تخصصی گروه حفاظت و مرمت ایکوم(ICOM CC )، نشست تخصصی "موزه و معلولین"،  نشست تخصصی "تبلیغات و موزه"، نشست تخصصی" تحلیل و مطالعه آثار موزه ای موزه سلاح های دربار"، نشست " تولد موزه از دل کاخ ها"، نشست هم اندیشی "بررسی نقش تاریخ حمل و نقل و اتومبیل های کلاسیک در جوامع امروزی"، نشست تخصصی بررسی منسوجات فاخر ایران و ... می باشد.

قریب به 20 کارگاه آموزشی نیز برای پرسنل و سایر علاقمندان برپا شد که در همين راستا می توان به دوره آموزشی "حفاظت و مرمت اشیاء و محوطه ها در کاوش های باستان شناسی"، کارگاه های آموزشی ساخت جلدهای سنتی، کارگاه های آموزش نقاشی، مینیاتور، اکو پرینت، هنرهای سنتی، خطنقاشی ، کارگاه آموزش "راهنمای تخصصی کار با کودک در موزه ها"، دوره های خود مراقبتی و ... اشاره نمود.

* حفاظت و مرمت از آثار

این مجموعه با تعریف و اجرای قریب به 80 پروژه حفاظت- مرمتی بر قریب به 1000 اثر موزه ای و بناهای تاریخی، از جمله انجام پروژه مطالعه  و بررسی و شناسایی آلودگی معماری های مجموعه به موریانه، پروژه مطالعاتی شناسایی فون حشرات موجود در موزه ها، مبارزه با آفات موزه ای به روش سم پاشی با پایه گیاهی و عاری از عناصر تخریبی در دو فصل، ارائه طرح و نظارت  بر پروژه پاکسازی زیر شیروانی ها از فضولات پرندگان، سم پاشی و ضد عفونی زیر شیروانی ها، تله گذاری به روش زنده گیری جوندگان، ساماندهی حفاظتی و حفاظت پیشگیرانه مخازن، مطالعات هنری-تاریخی فن شناسی و آسیب شناسی همراه با عملیات حفاظت و مرمت آثار موزه ای، حفاظت و مرمت پارکتهای چوبی موزه ها، حفاظت و مرمت  ارسی و پنجره های چوبی موزه ها، ارائه دستورالعمل های حفاظتی و .... در انجام وظایف اصلی خود به جد کوشید.

اجرای 15 پروژه عمرانی در موزه ملت، موزه سلاحهای درباری، موزه ظروف سلطنتی، موزه سبز، موزه نظامی، موزه هنرهای زیبا، موزه نیم قرن کودکی، موزه پوشاک سلطنتی، موزه آشپزخانه سلطنتی، ایوان عطار و .... نیز از عملکرد های شاخص و شایان توجه سعدآباد می باشد.

جهت حفظ بناها و محوطه سعدآباد، قریب به 100 پروژه تاسیساتی از جمله بازسازی و رفع ترکیدگی لوله های آب، بازسازی سیستم دیزل ژنراتور، تعمیر و راه اندازی چراغ های معابر  و خیابانهای اصلی، تجهیز   آب بند  درب دربند به توری برای جلوگیری از نفوذ زباله به مجموعه، پروژه بازسازی کامل  سیستم الکتریکال و مکانیکال برخی از موزه ها، نصب و راه اندازی  یو پی اس  جهت سیستم  مخابرات و اتصال  سرور اصلی اینترنت و  تلفن های مجموعه به شبکه یو پی اس، نصب و لوله کشی سیستم های گرمایشی و .... در این مجموعه صورت پذیرفت.

 در باغ 110 هکتاری سعدآباد، قریب به 50 پروژه فضای سبز صورت پذیرفت که می توان به: آبیاری جنگلها مطابق جدول آبیاری، خشکه گیری کامل درختان، انجام گلکاری فصلی، رسیدگی به گلخانه ها، ساخت مخزن و نصب پمپ داخل رودخانه دربند و انتقال آب به کاخ احمد شاهی، رفع خطر و مهار درختان ، علف زنی جنگلها و ساماندهی تمام سطوح جنگلی، لوله کشی و آبرسانی مسیرهای مختلف، آبیاری نقاط کم آب در سطح محوطه با کمک تانکر 6000 لیتری (خاور )، خرد کردن برگ و تهیه خاک برگ  از برگهای جمع آوری شده سطح محوطه و استفاده در چمنها و باغچه ها و .... اشاره کرد.

* آشپزخانه اي براي تمام فصول

بازگشایی موزه آشپزخانه سلطنتی سعدآباد و کاخ  سبز و افتتاح واحد پژوهش و مطالعات مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد،  واحد گردشگری و اموربین الملل سعدآباد ، افزایش فضاهای نمایشگاهی موزه هنرهای زیبا، انتشار فصلنامه داخلی سعدآباد، تجهیز مجموعه به خودروهای جمعی برقی برای حمل و نقل بازدیدکنندگان، کافی شاپ و رستوران سعدآباد از دیگر فعالیت های سعدآباد در راستای جلب رضایت بازدیدکنندگان بود.

شایان ذکر است مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد در آیین انتخاب موزه‌های برتر و مراسم نکوداشت روز جهانی موزه که در خانه هنرمندان برگزار شد، در شاخص "حفاظت و نگهداری" در میان موزه های دولتی بزرگ،  توسط کمیته ملی موزه های ایران، برگزیده شد و در مراسم روز جهانی موزه‌ها و نیز مراسم گرامیداشت روز حافظان میراث‌فرهنگی کشور موفق به کسب رتبه های برتر متعددی شد.