سرویس ایران جوان آنلاین: ایران کم آب است و تعدادی از استان‌هایش در عطش به سر می‌برند. این یک حقیقت است و با گذری به استان‌های مرکزی کشور به خوبی می‌توان آن را لمس کرد. از یزد و کرمان و فارس گرفته تا سمنان و خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان. هر چند بار‌ها و بار‌ها طرح‌هایی در جهت رفع معضل کم آبی این استان‌ها ارائه شده است، اما نباید فراموش کرد که طرح‌ها باید پخته و کارشناسی شده مطرح شوند و مانند ده‌ها طرح در زمینه سدسازی‌ها و حفر چاه‌ها و این اواخر هم پل روی دریاچه ارومیه که پس از اتمام تازه متوجه شدیم نه تنها ارزشی ندارد بلکه به معضلی بزرگ برای کشور و به خصوص محیط‌زیست تبدیل شده است. حالا هم بحث انتقال آب دریای خزر به سمنان است که به گفته کارشناسان مشکلات زیست‌محیطی غیر قابل جبرانی برای این دریاچه و استان‌های همجوار آن به همراه خواهد داشت.
سال ۸۴ بود که طرح انتقال آب خزر به سمنان در کارگروه بررسی تأمین آب استان سمنان با حضور معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر نیروی وقت به تصویب رسید و در پی آن، مصوبه هیئت دولت در سفر استانی سمنان در چهاردهم دی‌ماه سال ۸۹ به وزارت نیرو ابلاغ و سرانجام این طرح در تاریخ سی‌ام خردادماه ۹۱ به شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران به‌عنوان مجری ابلاغ شد. این طرح به صورت ۲ خط لوله به طول ۱۶۰ کیلومتر از سواحل دریای خزر در مجاورت نیروگاه نکا آغاز شده و پس از عبور از شالیزار‌ها و مناطق جنگلی در استان مازندران در مسیر خط لوله نکا- ری، امتداد و از منطقه دوآب وارد منطقه خطیرکوه در استان سمنان می‌شود؛ در نهایت با عبور از تونل چشمه روزبه در حوالی شهر شهمیرزاد به دو شاخه تبدیل می‌شود که یک خط لوله به سمت دامغان و شاهرود به طول ۱۷۲ کیلومتر و دیگری به سمت سمنان به طول ۱۳۲ کیلومتر کشیده خواهد شد. آن طور که شرکت آب نیرو اعلام کرده است هدف از اجرای این طرح، نمک‌زدایی و تصفیه ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از دریای خزر در سال و انتقال آن به شهر‌های فلات مرکزی در استان سمنان است که صرفاً به مصرف شرب و صنعت می‌رسد.
فاجعه‌ای به عظمت انفجار بمب اتم
سال گذشته هم وقتی که بحث انتقال آب خزر به سمنان مطرح بود یکی از اعضای هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع این کار را به فاجعه‌ای بزرگ‌تر از انفجار اتمی عنوان کرد. محمد درویش که در نشستی با عنوان «بررسی انتقال آب مازندران به سمنان» حاضر شده بود، گفت: «در طرح انتقال آب خزر به سمنان میلیارد‌ها پول خرج می‌کنیم تا کیفیت زندگی مردم را پایین بیاوریم؛ این فاجعه بزرگ‌تر از انفجار اتمی است.»، اما نکته‌ای که کمتر در طرح انتقال آب خزر به سمنان به آن پرداخته شده، این است که چندین کشور در این دریاچه سهم دارند و هر گونه بهره‌برداری باید مورد موافقت همه کشور‌ها باشد. با این حال در پی سفر چند روز پیش رئیس‌جمهور به سمنان و پذیرش انتقال آب خزر به این استان، باز هم صدای کارشناسان بلند شد و حتی نمایندگان مازندران در مجلس شورای اسلامی به این صحبت‌ها واکنش نشان دادند.
با اینکه وقتی از انتقال آب خزر به سمنان صحبت می‌شود، همه نگاه‌ها به سمت صدمات ناشی از این کار به استان‌های شمالی کشور و محیط‌زیست آن می‌چرخد، اما حقیقت این است که با توجه به بهره‌مندی چند کشور از دریاچه خزر، اگر فعالیت یک‌سویه‌ای در این‌باره انجام شود و به قول معروف آب را برداریم و پسماند شور آن را برگردانیم؛ یا حتی اگر آب را ببریم و در سمنان شیرین کنیم، باز هم روی بوم‌سازگان خزر اثر خواهد داشت و با این کار، به دیگر کشور‌ها که رویه مشابه را در پیش بگیرند، چراغ سبز نشان می‌دهیم تا بدون توجه به اثرات فرامنطقه‌ای، فعالیت‌های مخرب خود را آغاز و پیش ببرند. کافی است کمی از تجربیات قبل و فعالیت‌های کشور‌های همسایه که ضربات سختی به محیط‌زیست ایران وارد کرد استفاده کنیم. مثلاً سفیر ترکیه در پاسخ به اعتراض ایران به سدسازی‌های این کشور در طرح موسوم به (گاپ) گفت که «شما چگونه این اعتراض را دارید، وقتی که خودتان این همه طرح‌های انتقال آب روی کارون دارید، این همه سدسازی کرده‌اید و این همه طرح‌های مخرب دیگر را اجرا کرده‌اید؟»
طرحی بدون مبنای کارشناسی
«آغاز پروژه انتقال آب دریای خزر به سمنان در حقیقت آغاز مرگ دریای خزر است و قطعاً فاجعه زیست‌محیطی دریاچه ارومیه در مازندران تکرار می‌شود.» این‌ها بخشی از حرفهای نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه در مجلس است و با بیان اینکه بخشی از شغل‌ها در شمال کشور وابسته به دریا و آبزیان دریایی است و همچنین گردشگرانی که گردشگری دریایی را انتخاب می‌کنند خزر به عنوان مقصد این گردشگران است، می‌گوید: «قطعاً مجمع نمایندگان مازندارن، گیلان و گلستان واکنش‌های لازم را نسبت به این سخنان غیرکارشناسی رئیس‌جمهور در صحن مجلس ابراز و اعتراض خود را نسبت به اجرای این پروژه نشان می‌دهند.» علی محمد شاعری تأکید می‌کند: «سخنان رئیس‌جمهور که در سمنان درباره موافقت و آمادگی دولت با انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی کشور بیان کردند به هیچ عنوان مبنای کارشناسی ندارد چرا که خزر یک دریاچه بسته است و هرگونه دستکاری در این دریاچه تبعات جبران ناپذیری را برای محیط‌زیست منطقه، اقتصاد و اشتغال مردم شمال کشور و معیشت ساکنان دریای خزر در پی دارد.» عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس ادامه می‌دهد: «سخنانی که اکنون به همین راحتی درباره انتقال آب دریای خزر می‌گویند دقیقاً مانند سخنانی است که درباره اجرای پروژه پل بر روی دریاچه ارومیه گفتند که همه مطالعات و بررسی‌ها انجام شده، اما همه دیدند که پس از احداث پل بر روی دریاچه ارومیه مشخص شد که بررسی‌های کارشناسی لازم صورت نگرفته بود و احداث آن پل تبعات زیادی را برای محیط زیست و اکوسیستم دریاچه ارومیه ایجاد کرد.» البته نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به سخنان رئیس‌جمهور در شاهرود مبنی بر انتقال آب دریای خزر به سمنان، معتقد است طراحی مسئله‌ای که از سال گذشته منسوخ شده بود و اینکه دولت با چه دلیلی دوباره این مورد را عنوان کرده مسئله‌ای است که باید پیگیری شود. علی اصغر یوسف‌نژاد با اشاره به اینکه انتقال آب دریای خزر به دلایل مختلف کارشناسی نیست و مسائل زیست‌محیطی را به همراه دارد، یادآور می‌شود: «مجامع رسمی سازمان‌های زیست محیطی اظهار نظر کردند که انتقال آب دریا خزر با اکوسیستم مازندران سازگاری ندارد و از لحاظ مالی نیز قابل توجیه نبوده و از نظر تکنیکی و به لحاظ تخصصی امکان انتقال آب دریا تا ارتفاع بیش از هزار متر امکانپذیر نیست.»
عجبببببب 
