سابرینا منگ وانژو، مدیر مالی شرکت بزرگ تلفن هوآوی و فرزند بنیانگذار این شرکت، روز شنبه اول دسامبر در مسیر خود از هنگکنگ به مکزیک توقفی در ونکوور کانادا داشت، اما در همانجا مقامات کانادایی او را دستگیر کردند، چون امریکاییها از کانادا درخواست دستگیری او را کرده بودند. این ماجرا چند روزی مسکوت گذاشته شد تا اینکه دادگاه او روز جمعه گذشته موضوع را علنی کرد و معلوم شد که او به دلیل نقض تحریمهای امریکایی علیه ایران دستگیر شده است. جان گیب گیرسلی، دادستان کانادایی، مدعی شده که خانم وانژو شخصاً به امریکا اطلاع داده بود که هوآوی شرکت تابعه اسکایکام را فروخته، اما این شرکت صوری بوده و تنها به عنوان پوششی برای نقض تحریمهای ایران مورد استفاده قرار گرفته است. حالا خانم منگ منتظر حکم دادگاه در روز دو شنبه برای قرار وثیقه است، اما اگر این دادگاه در نهایت حکم به محکومیت او بدهد، کانادا او را طبق قرارداد استرداد مجرمین به امریکا خواهد داد و شاید آنجا تا سه دهه در زندان به سر ببرد.
بیانیه وزارت خارجه چین در روز هشتم دسامبر به روشنی دلالت بر خشم این کشور از اقدام کانادا داشت که بازداشت خانم منگ را با الفاظی مثل «بسیار کثیف»، «نادیده گرفتن قانون»، «غیرمنطقی» و «نقض حقوق او» توصیف کرده و لی یوچنگ، معاون وزیر خارجه چین، کانادا را تهدیده کرده که «فوراً منگ را آزاد کند وگرنه کانادا بایستی مسئولیت کامل تبعات جدی ایجاد شده را بپذیرد.» شاید به نظر برسد که چینیها این موضوع را از منظر دفاع از حقوق منگ دنبال میکنند، اما تهدید یوچنگ به خوبی نشان میدهد که آنها مسئله را فراتر از یک پرونده حقوقی ساده و بر مبنای حمله تازهای از امریکا علیه چین ارزیابی میکنند. این ارزیابی با همزمان بودن دستگیری منگ در کانادا با دیدار شی جین پینگ و دونالد ترامپ، رؤسای جمهور چین و امریکا، قابل توجیه است. هرچند که گفته میشود در این دیدار توافقی برای ایجاد آتشبس در جنگ تجاری بین دو کشور به دست آمده، اما باید گفت که بازداشت منگ اولین کارشکنی دولت امریکا در این توافق است. هرچند که جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، گفته که هیچ انگیزه سیاسی در بازداشت منگ وانژو وجود ندارد و از طرف دیگر، ادعا شده که ترامپ خبری از دستگیری منگ وانژو نداشته، اما باید گفت که هیچ کدام از این عذر و بهانهها برای چینیها قابل قبول نیست و به قول جان مک لاکلین، قائممقام پیشین سازمان سیا، چین به این سادگی چنین حرفی را قبول نمیکند و بازداشت منگ را اقدامی عامدانه و از پیش طراحی شده برای افزایش فشار بر خود ارزیابی میکند.
تجربه مشابه در مورد ZTE، بزرگترین رقیب چینی هوآوی، نشان میدهد که امریکا به بهانه نقض تحریمها به دنبال فشار بر غولهای تکنولوژی چین و اعمال کنترل بر آنها است. ZTE در آن پرونده به مصالحهای با امریکا بر سر اتهام نقض تحریم ایران و ارسال تجهیزات مخابراتی به کرهشمالی رسید آن هم با پرداخت بیش از یک میلیارد دلار جریمه و قبول تغییر هیئت مدیره و مدیران اجرایی خود. حالا امریکا میخواهد همین برنامه را در مورد هوآوی اجرا کند و این به معنای جنگ تجاری با چین، اما در زمینهای متفاوت با افزایش تعرفه بر کالاها است که با دستکاری در مدیریت شرکتهای بزرگ چینی انجام میشود. به همین جهت هم انتظار میرود چین چارهای جز عمل مقابله به مثل نداشته باشد تا از دستاندازی امریکاییها به چینش مدیریت شرکتهای خود جلوگیری کند. به نظر میرسد که برخی از شرکتهای امریکایی از همین حالا دست به اقدامات احتیاطی زدهاند و برای مثال، لاکلین از یادداشت داخلی یک شرکت تراشهسازی امریکایی میگوید که به کارمندان خود هشدار داده تا «در حال حاضر به چین سفر نکنند.»در واقع، چین سابقه دست زدن به چنین اقداماتی دارد چنان که در ماه اکتبر مانع خروج مدیر یوبیاس از چین شد و مقامات این بانک بزرگ سوئیسی هم از پیگیری موضوع خودداری کردند. آماندا دبوسک، رئیس بخش تجارت بینالملل در شرکت حقوقی دچرتالالپی، مطمئن از تلافی چین است و میگوید: «بگذارید ببینیم چه کسی مجوز برای کار نخواهد گرفت یا اینکه کدام مدیر امریکایی بازداشت میشود.»در این صورت، باید دید که صبر چینیها چگونه لبریز شده و چه مقام ارشد تجاری یا شرکت امریکایی قربانی بعدی جنگ تجاری بین دو غول بزرگ اقتصادی خواهد شد.