در روزی که پس از هشت سال جنگ ویرانگر در سوریه، کاخ سفید با پذیرش شکست از مقاومت، اعلام کرد از سوریه خروج کامل خواهد کرد و در روزی که پس از چهار سال جنگ امریکا و ائتلاف سعودی علیه مردم یمن، پیروزی بزرگ مقاومت با آتشبس در حدیده، به دست آمد و در روزی که بچههای پیشدبستانی مدرسهای در زاهدان که در آتش سوختند، تشییع شدند و در روزی که مردم از یکدیگر میپرسند چرا با آنکه دلار به نصف قیمت سه ماه پیش نزول کرده، قیمت کالاها همچنان به سقف چسبیده است، مجلس در چنین روزهایی دو روز پشت سر هم جلسه غیرعلنی داشت تا از فحاشی نمایندهای که گفته میشود برای کارچاقکنی یک وارد کننده خودرو به گمرک رفته بود، دفاع کند!
علی لاریجانی نیز در حالی که فیلم جلسه غیرعلنیاش از کانال بیبیسی منتشر شد! دنبال این بود که فیلم «واقعی» فحاشی نماینده مجلس را چه کسی منتشر کرده! مجلسی با دقیقهای ۲۵ میلیون تومان هزینه، از این حاشیه بازتر نمیتوانست عمل کند که کرد.
خبرهای خوبی از مجلس شورای اسلامی به گوش نمیرسد. حاشیه روی حاشیه، جنجال روی جنجال و این میان پیامهایی که از اقدامات نمایندگان مجلس به مردم میرسد، بی اعتنایی به مسائل مهم، تقلیل شأن مجلس از مقام «رأس امور»، قبیلهگرایی نمایندگان مجلس و حتی قربانی کردن مسائل امنیت ملی در پای منافع فردی و جناحی است. این میانه، مرور مواضع نشان میدهد فاصله قابل توجهی میان نمایندگان مردم در مجلس و خود مردم وجود دارد و خانه ملت نتوانسته اعتماد ملت را جذب و جلب کند. ماجرایی که سه روز پیش در اداره گمرک در تهران روی داد، میتوانست با عذرخواهی ساده نماینده سراوان و بدون جنجالهای دیگر جمع شود، اما مجلس راه جنجال و حاشیهپردازی را در پیش گرفت و حالا جمع کردن تبعات این اتفاق حتی اگر با موفقیت هم انجام شود، آنقدر موج بدبینی علیه نمایندگان و رئیس مجلس راه انداخته است که جبرانش را بعید میکند. از طرفی زمزمههایی هم پیرامون دلیل حضور محمد درازهی در گمرک شنیده میشود که گمانه زنیها را درباره اینکه علت این جنجال اتفاقات دیگری است، تقویت میکند. این گزارش نگاهی به همه اشتباهات نمایندگان مجلس در این اتفاقات دارد، شاید نمایندگان مجلس، هیئت رئیسه محترم و رئیس مجلس را به این اندیشه برساند که حرمت امامزاده به متولی آن است و وقتی خود نمایندگان پاسدار شأن و حرمت مجلس نیستند، از دیگران انتظاری نداشته باشند. اشتباهاتی که به لحاظ مادی هم هزینههای گزافی بر دوش بیتالمال قرار داده است.
خطای اول؛ رفتار خارج از شئون یک نماینده مجلس
انتشار فیلمی چند دقیقهای از نماینده سراوان که با یکی از کارمندان اداره گمرک مشغول مشاجره و فحاشی است، دوشنبه شب فضای مجازی ایرانیان را درنوردید. از کارمند اداره گمرک کسی انتظاری نداشت، گرچه رفتار نامناسبی هم نداشت و اجازه نداد کسی قانون را دور زده و از رانت نمایندگی مجلس برای دیدار بدون هماهنگی قبلی و پارک ماشین شخصی در پارکینگ گمرک بهره ببرد و از این منظر باید مورد تقدیر قرار بگیرد. از ارباب رجوع هم که نماینده مجلس را بیرون انداخت هم توقعی نبود؛ اما از یک نماینده مجلس که مقام حاکمیتی محسوب میشود، انتظار میرفت مطابق شئون جایگاهی که در آن قرار دارد، رفتار کند. اما فحاشی او به کارمند اداره گمرک نشان داد او در حد و اندازه جایگاه نمایندگی مردم در مجلس نیست.
خطای دوم؛ تحریک مذهبی و قومی برای توجیه رفتار نامناسب
محمد باسط درازهی، نماینده سراوان پس از آنکه با انتشار فیلم فحاشیاش خود را تحت فشار موج انتقادات تند در فضای مجازی دید، در اقدامی غیرحرفهای به جای عذرخواهی و پذیرش اشتباه، آن فیلم را تقطیع شده و صداگذاری شده دانست که البته شواهد نشان میداد ادعای او در این مورد صحت ندارد و او از مسائل فنی مربوط به تغییر فیلم بی اطلاع است. اتفاق زشتتر که میتواند در چارچوب اقدام ضدامنیت ملی قرار گیرد، ربط دادن این مشاجره به مسائل قومی و مذهبی بود. درازهی مدعی شد که کارمند اداره گمرک به قوم بلوچ و مذهب اهل سنت توهین کرده و او هم مجبور به دفاع از قومیت و مذهب خود شده است. این ادعا، ادعای خطرناکی بود که میتوانست روی تفاوتهای قومی و مذهبی منطقه سیستان و بلوچستان بنشیند و اتفاقاتی علیه امنیت ملی و وحدت منطقهای رقم بزند. در فاصلهای کوتاه روشن شد که درازهی دروغ گفته و از قضا کارمند اداره گمرک از هموطنان اهل سنت است و بنابراین امکان نداشته به مذهب نماینده سراوان (یعنی مذهب اهل سنت) توهین کند. عدم برخورد با این نماینده مجلس به دلیل فحاشی، اشتباهی به مراتب کوچکتر از این بود که کسی با او به دلیل این اقدامش علیه امنیت ملی کشور و سوءاستفاده دروغین از تعصبات قومی و مذهبی برخوردی انجام نداد.
خطای سوم؛ تشکیل جلسه غیرعلنی برای حمایت از همکار
در حالی که افکار عمومی جامعه شدیداً علیه درازهی و ادعاهای دروغینش تحریک شده بود و مجلس شورای اسلامی با مدیریت صحیح اتفاق و انتشار یک بیانیه عذرخواهی میتوانست کل ماجرا را جمع و فضای عمومی جامعه را آرام کند، اما تشکیل جلسه غیرعلنی، آن هم نه برای توبیخ نماینده خطاکار بلکه برای حمایت از او، افکار عمومی را برانگیختهتر کرد. در این جلسه، نماینده سراوان در نطقی خواستار عذرخواهی وزیر اقتصاد، استیضاح او، برکناری رئیس گمرک و برخورد با کارمند گمرک میشود و نمایندگان مجلس هم با او همراه میشوند! علی لاریجانی رئیس مجلس هم خواستار برخورد وزیر اقتصاد با کسی میشود که فیلم این مشاجره را پخش کرده است. یعنی به جای برخورد با نماینده خاطی با کسی که فیلم خطای او را پخش کرده، برخورد شود! نکته قابل تأمل، اما آن است که لاریجانی در حالی خواستار برخورد وزیر اقتصاد با کسی است که فیلم مشاجره نماینده سراوان در اداره گمرک را پخش کرده که خود مشغول سخنرانی در جلسه غیرعلنی مجلس است، اما یکی از نمایندگان مجلس مشغول فیلم گرفتن پنهانی از جلسه غیرعلنی و سخنان لاریجانی است و شب این فیلم از کانال تلگرامی شبکه بی بی سی پخش میشود! یعنی در حالی که فیلم جلسه غیرعلنی مجلس ایران از بی بی سی پخش میشود، لاریجانی دنبال حفظ شأن مجلس در اداره گمرک است و از وزیر اقتصاد توضیح میخواهد که چرا کسی از فضای علنی اداره گمرک فیلم گرفته است! حالا ماجرا کمی هم مضحک شده است و مجلس مجدد جلسه غیرعلنی تشکیل میدهد که چطور یک نماینده مجلس از جلسه غیرعلنی روز قبل مجلس فیلم گرفته و پخش کرده است و اداره حراست مجلس مأمور رسیدگی و بررسی موضوع میشود. این میانه خبری هم پخش میشود که وزیر اقتصاد از نماینده سراوان عذرخواهی کرده که البته توسط وزیر تکذیب میشود. اشتباهات مجلسیها تمامی ندارد.
خطای چهارم؛ بی اعتنایی به اتفاقات مهم و صرف هزینه مادی و معنوی
همزمان با این اتفاقات روز سه شنبه آتشسوزی بخاری نفتی در یک مدرسه غیرانتفاعی در زاهدان موجب مرگ سه دانش آموز دختر و سوختگی شدید یک دانش آموز دیگر میشود. اما مجلس مشغول بررسی توهینهای ادعایی به نماینده سراوان است! کارگران فولاد اهواز دستگیر شدهاند و اعتراضاتی روی داده، اما مجلس میخواهد وزیر اقتصاد را استیضاح کند که چرا نماینده سراوان را معطل روال اداری معمول کردهاند و لکسوس شاسی بلندش را به پارکینگ گمرک راه ندادهاند! لکسوسی که در تعلقش به محمد باسط درازهی شبهاتی مطرح است... با این حساب از شأن مجلس و اعتماد عمومی به خانه ملت چه چیزی باقی میماند؟ این هزینه غیرمادی ماجراست. در باب هزینههای مادی هم بررسیها ما را به نتایج خوبی نمیرساند. هر دقیقه برگزاری جلسه مجلس حدود ۲۵ میلیون تومان آب میخورد. یعنی ساعتی یک و نیم میلیارد تومان و اگر دو روز جلسه غیرعلنی را هر روزی یک ساعت هم در نظر بگیریم، فقط ۳ میلیارد تومان هزینه دفاع مجلس از نماینده هتاک شده است!
ماجرای لکسوس و ابهامات جنجالهای پس از یک مشاجره
یک سؤال مهم هم این میان فرصت دیده شدن پیدا نکرده است. نماینده سراوان در اداره گمرک چه کاری داشته است؟ لکسوس آبی شاسی بلندی که با آن به اداره گمرک رفته و اجازه پارک در پارکینگ را نیافته، متعلق به چه کسی است؟ اطلاعات به دست آمده از ارتباط میان او و یکی از بزرگترین واردکنندههای خودرو حکایت دارد. تصاویر منتشر شده از دوربینهای مداربسته فردی را نشان میدهد که همراه درازهی بوده و گفته میشود او «ح» یکی از بزرگترین واردکنندههای خودرو و بهخصوص لکسوس به ایران است.
یک منبع آگاه که نامش ذکر نشده، به یکی از خبرگزاریها گفته: «آقای درازهی همراه با آقای حاجب که در حوزه واردات خودرو فعال است، سوار بر خودروی لکسوز آبی، بدون هماهنگی قبلی به در پارکینگ ساختمان شماره ۲ گمرک مراجعه و قصد ورود به گمرک و دیدار با آقای میراشرفی، رئیس کل گمرک را داشتند. در حالی که از قبل هیچ هماهنگی انجام نداده بودند و به همین دلیل مأمور انتظامات از ورود وی به ساختمان جلوگیری کرد. آقای میراشرفی، رئیس کل گمرک نیز در آن ساعت در گمرک حضور نداشتند.» این منبع آگاه در مورد دلیل حضور درازهی هم گفته که «این نماینده برای تمدید پرونده ضمانتنامه آقای حاجب قصد ملاقات با رئیس کل گمرک را داشته است.» حال جای این سؤال است که آیا اصرار درازهی بر کنار رفتن رئیس گمرک و استیضاح وزیر اقتصاد صرفاً به دلیل همین مشاجره است یا دعوای دیگری در میان است که این مشاجره بهانه تسویه حساب شده است؟! در واقع سؤالات اصلی بی جواب مانده است.