جوان آنلاین: «اتحادیه اروپا توافق کرده که تحریمهایی علیه ایران به علت آنچه توطئه در خاک اروپا خوانده، اعمال کند.» این خبری بود که آندرس ساموئلسن، وزیر خارجه دانمارک در صفحه توئیتر خود منتشر کرد و نوشت (امروز) روز مهمی برای اتحادیه اروپاست. ساموئلسن این را هشداری از سوی اتحادیه اروپا دانست و گفت اروپا چنین رفتارهایی را تحمل نمیکند.
همین ادعا را لارس لوکه راسموسن، نخستوزیر دانمارک نیز دقایقی بعد تکرار کرد و در واکنش به خبر اعمال تحریم ضدایرانی اتحادیه اروپا نوشت: «اینکه اتحادیه اروپا توافق کرده تحریمهای جدیدی علیه ایران در پاسخ به اقدامات خصمانه و انجام توطئههایی در اروپا بهخصوص دانمارک اعمال کند، بسیار دلگرمکننده است.» به گفته راسموسن، «چنین اقداماتی قابلقبول نبوده و باید عواقبی در پی داشته باشد.»
به نظر میرسد اشاره مقامات دانمارکی به ماجرای دستگیری شهروند نروژی ایرانیتباری باشد که چندی پیش به اتهام تلاش برای ترور عناصر وابسته به جنبش الاحوازیه بازداشت شد؛ اتهامی که البته هیچگاه به اثبات نرسید و به جز ادعاهای یادشده در همان مقطع، اطلاعرسانی خاصی درخصوص آن صورت نگرفت. در این رابطه سه ماه پیش رئیس سازمان امنیت و اطلاعات دانمارک مدعی شد کشورش با یک طرح سرویس امنیتی ایران برای انجام حمله در دانمارک مواجه است. او همچنین هدف از این طرح را کشتن رهبر شاخه دانمارکی جنبش مبارزه عربی برای آزادی اهواز، یا همان گروهک الاحوازی دانست؛ گروهکی که بعد از حمله به مراسم رژه نیروهای مسلح در اهواز بار دیگر نامش بهعنوان یکی از مظنونان اصلی این حادثه بر سر زبانها افتاد. در ادامه، دانمارک سفیرش را از تهران فراخواند و مقامات این کشور اعلام کردند پرونده را به اتحادیه اروپا خواهند برد.
رئیس سازمان امنیت و اطلاعات دانمارک البته توضیح خاصی درباره جزئیات این طرح و اینکه چگونه به چنین نتیجهای رسیده نداد، اما گفتههای او امروز به پیراهن عثمانی تبدیل شده تا اروپاییها به بهانه آن تحریمهای جدیدی را علیه ایران تدارک ببینند؛ تحریمهایی که همزمانیشان با روزهای ناخوش برجام و تعویقهای پیدرپی برای اجرای SPV نمیتواند معنای خوبی به همراه داشته باشد. هرچه باشد، تحریم سرویسهای اطلاعاتی یک کشور از سوی اتحادیه اروپا موضوعی بیسابقه است و تاکنون هیچ یک از نهادهای امنیتی در فهرست تروریستی اتحادیه اروپا قرار نگرفتهاند. تحریمهای مورداشاره البته گویا زمینه دیگری هم دارد و آنطور که رسانههای غربی خبر دادهاند، بخشی از آن ریشه در اتهام تلاش برای اثر گذاری بر نشست اپوزیسیون در اروپا بود ، اتهامی که البته ثابت نشد ولی فرانسه به اتکای آن یک دیپلمات ایرانی را از خاک خود اخراج کرد. هر چه هست، واقعیت از این قرار است که تحریمهای جدید در راه است. آن هم نه از سوی آمریکا که با هزار و یک دلیل بتوان آن را توجیه کرد. حالا اروپاییها علیه ایران صف کشیدهاند و به گفته خودشان میخواهند ایران را تنبیه کنند. اروپایی که برخی در داخل هنوز روی دیوارش یادگاری مینویسند و وعدههای گاه و بیگاهش را جدی میگیرند. شاهد مثالش ضربالاجلهای چهاربارهای است که دولتمردان به چشمآبیها دادند تا راهی برای تضمین مبادلات تجاری با ایران بیابند، اما هربار انتظارات بینتیجه ماند و وعده پشت وعده تلنبار شد.
اروپاییها یک بار چند هفته بعد از خروج آمریکا از برجام، یک بار پیش از آغاز دور جدید تحریمهای آمریکا، بار دیگر پیش از تحریمهای 13 آبان و درنهایت یک بار دیگر همزمان با پایان سال میلادی وعده دادند که از سازوکار مالی موردنظرشان برای مبادلات تجاری با ایران رونمایی خواهند کرد. هر بار اما عملی شدن این وعده به تأخیر افتاد و از آن سو وعده و از این سو انتظار خوشبینانه، سناریویی است که ماههاست تکرار میشود. جدیدترین فاز این ماجرا نیز اظهارات روز گذشته مایا کوچیانچیک، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است. او بار دیگر با بیان اینکه کار برای ایجاد سازوکار مالی با ایران در حال پیشرفت است، گفت این سازوکار بهزودی راهاندازی میشود. خانم سخنگو البته از ذکر تاریخ دقیق راهاندازی SPV خودداری کرد و به گفتن اینکه روند ایجاد سازوکار مالی برای دور زدن تحریمهای آمریکا ادامه خواهد داشت، بسنده کرد.
گویا حالا اروپاییها به مرگ گرفتهاند تا طرفشان را به تب راضی سازند. کمااینکه ثبت و اجرای این سازوکار هم در عمل معنایی جز نفت در برابر غذا نخواهد داشت. به بیان دقیقتر، ما نفت خواهیم فروخت و در برابرش کالا وارد خواهیم کرد. این یعنی خود ایران نیز تحریمها را به رسمیت میشناسد و سقف مطالبه خود از اروپا را تنزل داده و به تبادل کالا بسنده خواهد کرد.
این در حالی است که بهطور طبیعی اروپاییها در شرایط خروج آمریکا از برجام چیزی بیش از اینها برعهده داشته و وظیفه دارند زمینه مبادلات مالی میان دو طرف را فراهم سازند. به هر روی به نظر میسد راهبرد تحریم- مذاکره که روزگاری به صورت جدی از سوی آمریکاییها علیه ایران دنبال میشد، حالا در غیبت آمریکا از سوی اروپا در دستور کار قرار گرفته؛ راهبردی که خیلیها آن را نمود عینی دکترین هویج و چماق میدانستند و معتقد بودند بیش از هرچیز برای مهار ایران و قرار دادن آن در تنگنا و وادار کردن آن به عقبنشینی در حوزههای مورداختلاف اتخاذ شده است.