سرويس ايران جوان آنلاين: هر ساله میلیارد‌ها ریال خسارت به بخش کشاورزی وارد می‌شود. خسارتی که یکبار با سرمای زودرس و بارندگی و باری دیگر با گرمای بی‌موقع و کم آبی به مزارع و باغات وارد می‌شود. در کنار این تغییرات آب و هوایی معمولاً انواعی از آفات هم به محصولات در حال رشد حمله ور می‌شوند و بخشی از آن‌ها را از بین می‌برند. بنابراین گفته می‌شود که هرساله چیزی نزدیک به ۲۰ هزار میلیارد تومان به بخش زراعی و باغی خسارت وارد می‌شود و در صورتی که کشاورزان بیمه باشند و غرامت آن هم به موقع به آن‌ها پرداخت شود، تنها ۲ هزار میلیارد تومان آن جبران می‌شود. لازم به ذکر است که هنوز ۴۵ درصد از غرامت میلیاردی سال زراعی گذشته کشاورزان خوزستانی پرداخت نشده است. بنابراین کارشناسان معتقدند که بیمه‌های کشاورزی آنچنان هم کارآمد نیستند و باید چاره‌ای برای آن‌ها اندیشید.
با هر برف و بارانی؛ با هر سرما و گرمایی تن نحیف جوانه‌های تازه از خاک بیرون آمده ترک بر می‌دارد. جوانه‌هایی که رویای قدکشیدن و بارور شدن را داشتند و قرار بود آرزوی پربارشدن سالی زراعی را برای کشاورزانشان محقق کنند. اما تنها تعداد محدودی می‌توانند از این شرایط آب و هوایی جان سالم به در ببرند. البته آن‌هایی هم که از سوز سرما و گرمای بی‌موقع جان سالم به در می‌برند در فصول گرم‌تر باید با معضل کم آبی و هجوم آفات مواجه شوند. همین می‌شود که هر ساله باغات و مزارع بسیاری متحمل خسارت‌های بعضاً سنگینی می‌شوند. از همین‌رو بیمه بودن کشاورزان از اهمیت بالایی برخوردار می‌شود. بیمه‌ای که اگر به موقع غرامت کشاورزان را پرداخت کند و سطح پوشش دهی آن بالا باشد، می‌تواند حرکت چرخ صنعت کشاورزی را تسهیل کند. اما در مقابل بدعهدی بیمه در پرداخت به موقع، پرداخت‌های ناچیز و عدم پوشش دهی تمام بخش‌های کشاورزی خسارت دیده، کشاورزان را روز به‌روز از دریافت این امتیاز دلسردتر می‌کند. تا جایی که خیلی از کشاورزان رغبتی به بیمه کردن مزارعشان ندارند. در این راستا مدیر گروه خدمات بیمه کشاورزی استان خوزستان می‌گوید: «در سال زراعی ۹۷- ۹۶ حدود ۱۱۰ میلیارد تومان به کشاورزان استان خوزستان خسارت وارد شد که تاکنون تنها حدود ۵۵ درصد غرامت‌ها پرداخت شده است.» محمد آلاله با اشاره به دلیل تأخیر در پرداخت غرامت‌ها می‌افزاید: «مشکل تأمین اعتبار برای پرداخت غرامت‌ها در ۳ سال گذشته وجود داشت، امسال نیز این مشکل وجود دارد.» معمولاً بعد از چند نوبت بدعهدی بیمه در پرداخت به موقع غرامت‌ها، کشاورزان تمایل کمتری به تمدید بیمه خود دارند.
تأخیر در پرداخت غرامت‌ها
لازم به ذکر است که سالانه چیزی حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان به بخش کشاورزی خسارت وارد می‌شود، عضو هیئت مدیره صندوق بیمه کشاورزی کشور در این باره تأکید می‌کند: «دولت در ماده ۱۲ قانون بیمه محصولات کشاورزی تنها در حدود یک هزار میلیارد تومان برای بیمه محصولات زراعی و باغی پیش‌بینی کرده است.» علی ابراهیمی‌پاک می‌افزاید: «به طور تقریبی بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان نیز از حق بیمه تأمین شده و در مجموع باید با ۲ هزار میلیارد تومان خسارات وارده بر این بخش مدیریت شود.» بنابر این همین می‌شود که غرامت‌ها به موقع پرداخت نمی‌شوند و کشاورزان هم برای تأمین خسارتشان تمایلی به بیمه ندارند. وی با اشاره به وقوع سرمای زودرس به عنوان یکی از چند مشکلی که منجر به خسارت دیدن کشاورزان می‌شود، ادامه می‌دهد: «سال گذشته خسارت سرمازدگی در ۲۱ استان کشور اتفاق افتاد ولی استان‌های قزوین، البرز، تهران، زنجان و آذربابجان شرقی بیشترین خسارت را داشته‌اند.» این نیز در حالی است که خسارت‌های دیگری در اثر خشکسالی، هجوم آفات، گرمازدگی و ... هم به کشاورزان وارد می‌شود. در این راستا علی اکبری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه رقم هزار میلیارد تومانی در نظر گرفته شده برای صندوق بیمه محصولات کشاورزی بسیار ناچیز است، می‌گوید: «متأسفانه ۸۰ درصد انواع اتفاقاتی که در دنیا به‌عنوان حوادث غیرمترقبه تلقی می‌شود در کشور ما رخ می‌دهد و بر همین اساس نیز باید این بودجه افزایش یابد.»
کشاورزان بازنشسته نمی‌شوند!
در کنار مشکلاتی که در خصوص پرداخت غرامت‌های کشاورزی مطرح است، موضوع دیگری که کارشناسان نسبت به آن انتقاد می‌کنند، این است که کشاورزان باید از مزایای بازنشستگی نیز برخوردار شوند، اما به دلیل مانع تراشی در قانون و سنگ‌اندازی، از آن محروم هستند. در این خصوص عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزی زرندیه در استان مرکزی با بیان مطالب فوق می‌گوید: «در قانون موضوع بیمه تأمین اجتماعی کشاورزان به صراحت بیان شده است و در بسیاری از استان‌های کشور پیاده‌سازی و اجرا می‌شود در حالی‌که این خلاء قانونی در استان مرکزی و به تبع آن در این شهرستان وجود دارد.» علی افشار ادامه می‌دهد: «علاوه بر کشاورزان باید کارفرمایان بخش کشاورزی نیز تا سقف پنج نفر براساس استفساریه قانونی به عمل آمده مشمول کمک دولت در حق بیمه باشند و این موضوع یک تکلیف قانونی است.» حالا با این اوصاف دور از انتظار نیست که کشاورزان تمایلی به بیمه محصولاتشان نداشته باشند. چراکه نه می‌توانند امیدی به بازنشستگی داشته باشند و نه در دوره اشتغال‌شان به موقع غرامت دریافت می‌کنند. درحال حاضر در خیلی از قطب‌های کشاورزی همچون مازندران به دلیل بدعهدی‌های مکرر در پرداخت غرامت، کشاورزان زیر ۱۰ درصد از مزارع و باغاتشان را بیمه کرده‌اند.
