سرویس ایران جوان آنلاین: سازمان یونسکو شاهنامه فردوسی را یکی از سه اثر برجسته جهان معرفی کرده است. همین گزاره کافی است تا ما فارسیزبانان با نقش و جایگاه واقعی این استاد بیهمتای شعر و خرد ایرانزمین و بزرگترین حماسهسرای جهان آشنا شویم. به همین بهانه و به مناسبت بیستوپنجم اردیبهشتماه، روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، مشهد میزبان همایشی در قامت بینالمللی بود. «همایش بینالمللی شاهنامه در گذرگاه جاده ابریشم» به تبیین نقش و جایگاه واقعی آن بزرگمرد در نزد همگان میپردازد.
از ماهها پیش برنامهریزیهای گستردهای به منظور برگزاری همایش بینالمللی شاهنامه در گذرگاه جاده ابریشم شکل گرفت تا مشهد بتواند ایفاگر سهمی کوچک در ادای حق خود به این استاد بزرگ حماسهسرای ایرانزمین باشد و به تبیین نقش و جایگاه واقعی آن بزرگمرد در نزد همگان بپردازد. در همایشی که به این منظور در تالار شهر مشهد برگزار شد، سفیران فرهنگی از کشورهای افغانستان، هندوستان، آذربایجان، ترکیه، گرجستان، قزاقستان، لهستان، انگلستان و اسپانیا در کنار اندیشمندان، صاحبنظران و فردوسیپژوهان داخلی حضور به هم رساندند.
ارسال فراخوان برای ۵۲ کشور جهان
در این همایش معاون شهردار و رئیس سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد گفت: شاهنامه گنجینه اخلاق است و بخش جداییناپذیر هویت فرهنگی ایران به شمار میرود. هر ملتی دارای اسطورههای بزرگی است که ریشه در فرهنگ و ادب آن ملت دارد و از فرهنگ غنی آن کشور سرچشمه میگیرد و شاهنامه نیز ریشه در فرهنگ غنی ایران دارد. مهدی زارعی با اشاره به اینکه شاهنامه را میتوان اثری دانست که عامل وحدت و دوستی است، ادامه داد: شاهنامه اثر داستانی صرف نیست، بلکه ارزشهای انسانی و خردمندانه اساس آن است. در ادامه این مراسم، دبیر علمی همایش بینالمللی شاهنامه در گذرگاه جاده ابریشم هم با بیان اینکه شاهنامه بزرگترین حماسه جهان و کتاب پیوندها است، تأکید کرد: «این کتاب بزرگترین سندی است که هویت ملی و مذهبی را به هم پیوند میدهد. فردوسی با عشق به ایران و هویت ایرانی با ارادت و دوستداری خاندان عصمت و طهارت جایگاه و معجونی ساخت که فرهنگ ایرانی را جایگاه امید و دانشوری و صلح و دوستی ساخت.» قیامتی با اشاره به اینکه فراخوان این همایش به ۵۲ کشور دنیا ارسال شد، افزود: «درمجموع ۳۲۰ مقاله و چکیده مقاله از کشورهای مختلف دنیا به دبیرخانه این همایش بینالمللی ارسال شده است که ۴۹ مقاله خارجی از ۲۱ کشور جزو مهمترین مقالات به شمار میروند.» وی ادامه داد: «این فراخوان به تمامی مراکز پژوهشی و دانشگاهی بهخصوص دانشکدههای ادبیات سراسر کشور فرستاده شد.»
فردوسی و پیوند تمدنها
اما در ادامه مراسم و زمانی که نوبت به رئیس مؤسسه بینالمللی فرهنگی اکو رسید تا به سخنرانی بپردازد، قبل از هر چیز خواستار ایجاد اتحادیه کشورهای مسیر راه ابریشم شد و گفت: «باید دولتهای مسیر جاده ابریشم به دنبال ایجاد اتحادیه کشورهای حوزه راه ابریشم باشند تا این منطقه را به یکی از قطبهای فرهنگی اقتصادی جهان تبدیل کنند. مؤسسه بینالمللی اکو نیز در این زمینه طرحی را به عنوان راه ابریشم راه صلح پایهریزی کرده است.» محمدمهدی مظاهری ادامه داد: «تسریع در رفت و آمد اتباع و برگزاری رویدادهای فرهنگی زمینهساز توسعه گردشگری در بین کشورهای حوزه این مسیر میشود. رویکرد ما نیز صلح و آرامش و امنیت برای همه ملل منطقه است و میتوانیم با بهرهگیری از فضای صلحآمیز شاهنامه در راستای صلح و دوستی گام برداریم و از فضای صلح بهره ببریم.» وی با تأکید بر اینکه گسترش زبان فارسی به عنوان حامل فرهنگ ایرانی مؤلفههای راه ابریشم است، اظهار کرد: «کاروان درازآهنگ شعر و داستان از گذرگاه چند هزار ساله زبان میگذرد و گذشتهها را به هم پیوند میدهد و پندهای نیکی برای فرزندان به همراه دارد و پرتوی روشن آن تیرگی را میشکند. فرآیند به برخورد تمدنها میانجامد و به افزایش روابط بینالملل میرسد. از بین منطقه اکو حکیم فردوسی در گستره فرهنگ زبان در شمار پرآوازهترین حماسهسرایان، جایگاه ویژهای دارد.» رئیس کمیسیون ویژه توسعه و عمران توس نیز دیگر سخنران این همایش بود و با بیان اینکه شاهنامه در گذشته نقطهای بارز در مسیر راه ابریشم بوده، اظهار کرد: «امروز نیز یک گذرگاه تاریخی است که از گذشته پرافتخار میتواند ما را به آینده روشنمان برساند.» حمیدرضا ریاضی با بیان اینکه ۵۰ سال است که کار عمرانی در محدوده توس رخ نداده، ادامه داد: «اما پنج ماهی است که پروژه احداث جلوخان فردوسی کلید خورده و ۶۰ درصد آن تکمیل شده و طی روزهای آینده به بهرهبرداری میرسد.»
وی افزود: «همچنین پروژه پردیس در فضایی به مساحت ۳۰ هکتار شروع شده و امید است تا پایان سال وارد فاز اجرایی شود. علاوه بر این، پروژه رودباره کشفرود نیز در این راستا قابل توجه است.» ریاضی با اشاره به اینکه طرح شهری در توس نداریم، خاطرنشان کرد: «شش ماهی است که فاز یک طرح در کمیسیون ماده ۵ مصوب شده، اما متوقف مانده و به تهران ارسال نشده است و به نظر میرسد در حقیقت هماکنون نیز در آستانه یک گذرگاه تاریخی هستیم.»