حدود شش سال است همزمان با بروز پديده وارونگي در كلان شهرها به خصوص اصفهان پرونده وعده‌هاي داشتن هواي پاك درفصل سرما روي ميزهاي مسئولان و كارشناسان قرار مي‌گيرد تا راه حلي براي این معضل همیشگی انديشده شود. يكي از اين برنامه‌ها و وعده‌هاي داده شده تامين گازوئيل استاندارد و كم گوگرد براي مصرف در اتوبوسهاي ديزلي شهر است كه خود ماجرايي بس طولاني دارد. شركت پالايش فرآورده‌هاي نفتي حدود 6 سال است متعهد شده گازوئيل استاندارد براي اتوبوسهاي درون شهري اصفهان تامين كند اما پس از گذشت اين مدت هنوز اين وعده بي‌نتيجه مانده و ناوگان اتوبوسراني همچنان تشنه يك قطره گازوئيل استاندارد و كم گوگرد است.
*******
مقرر شده بود تا شهريور ماه 90 گازوئيل كم گوگرد و استاندارد يا به قولي پاك در اختيار اتوبوسهاي ديزلي شهر اصفهان قرار گيرد، اين وعده تا پايان سال 90 تمديد شد. باز هم اين قول و قرار تا پايان شهريور 91 داده شد و با گذشت يك سال و سه ماه ديگر هنوز از اين وعده خبري نشده است.
دو سال پيش شهرداران كلان شهرهاي كشور از جمله شهردار اصفهان در نامه‌اي به وزير نفت خواستار توليد گازوييل كم گوگرد شدند. در اين نامه تاكيد شد؛ يكي از عوامل موثر در افزايش آلودگي‌هاي هوا در كلانشهرها، غيراستاندارد بودن سوخت خودروها به ويژه گازوييل است كه موارد مصرف آن در خودروهاي حمل و نقل عمومي و صنايع پيرامون شهرها است.
در اين ارتباط در ماده 6 قانون نحوه جلوگيري از آلودگي هوا مصوب 1372 مجلس شوراي اسلامي و تبصره آن و همچنين آيين نامه اجرايي تبصره 6 قانون فوق الذكر و تصويب نامه مورخ 18 فروردين 87 هيئت وزيران، وزارت نفت ملزم به توليد گازوييل استاندارد بين‌المللي تا پايان سال 1390 شد.
اما نامه شهرداران كلانشهرها پس از گذشت دو سال هنوز بي‌پاسخ مانده و تأمين‌كننده فرآورده‌هاي سوختي، نبود خط انتقال و مخزن لازم براي انتقال و ذخيره اين نوع سوخت را بهانه كرده‌اند.
مسئولان اداره كل حفاظت محيط زيست استان اصفهان در اين باره با ابراز نگراني از دودزا بودن اتوبوسهاي شهري مي‌گويند: به دليل اين كه سيستم احتراق اتوبوس‌ها براي مصرف گازوئيل كم گوگرد ساخته شده و اكنون سوخت مصرفي با سيستم احتراق همخواني ندارد، بخشي از دودزايي اتوبوس‌ها ناشي از اين مسئله است.
مدير كل سازمان حفاظت محيط زيست استان اصفهان با تبديل اتوبوسهاي گاز سوز موجود در سطح شهر به اتوبوسهاي ديزلي به دليل كمبود جايگاه‌هاي سي.ان.جي به شدت مخالفت كرده و معتقد است تبديل شدن اتوبوسهاي گازسوز به ديزلي براي محيط زيست هيچ توجيهي ندارد.
گازوييل اتوبوسراني غیراستاندارد است
ناوگان اتوبوسراني اصفهان به دليل مشكلات استفاده از سوخت سي.ان.جي ، ناچار به استفاده از اتوبوسهاي گازوئيلي است که اين مشكل لزوم استفاده از گازوئيل استاندارد را بيش از پيش آشكار مي‌كند.
این در حالی است که شهردار اصفهان گازوييل ناوگان اتوبوسراني شهر اصفهان را غیر استاندارد می داند و مي‌گويد: قرار بود دو كلان شهر اصفهان و تهران گازوئيل پاك دريافت نمايند اما اين مهم با توجه به مشكلات ايجاد شده در خصوص واردات گازوئيل محقق نشد.
سيد مرتضي سقائيان نژاد كاهش دودزايي اتوبوسهاي اين كلان شهر را منوط به استفاده از گازوئيل استاندارد مي‌داند و می گوید: فرسودگي اتوبوس‌ها نيز به افزايش دودزايي آنها دامن مي‌زند.
سوخت استاندارد در اختيار خودروها قرار گيرد
بر اساس تعاريف، سوخت استاندارد مي‌تواند تا 30 درصد ميزان آلاينده‌ها را كاهش دهد ولازم است براي حفظ محيط زيست سوختي در اختيار خودروها از جمله اتوبوس‌ها قرار گيرد كه كمترين ميزان آلودگي را دارد.
با وجود اين كه شركت پخش فرآورده‌هاي نفتي اعلام مي‌كند گازوئيل مصرفي خودروها استاندارد لازم دارد اما از سوي ديگر دستگاه‌هاي مسئول اعلام مي‌كنند اين سوخت بر اساس تعداد و حجم خودروها، استانداردهاي لازم را ندارد.
رئيس كميسيون حمل و نقل و محيط زيست شوراي اسلامي در این خصوص می گوید: بارها شوراي اسلامي شهر و مديريت شهري اصفهان براي توزيع گازوئيل و بنزين با استاندارد تذكرات لازم را داده اما هنوز اين مهم تحقق نيافته است!
ابوالفضل قرباني می افزاید: اين كميسيون در حال پيگيري براي توزيع سوخت استاندارد براي خودروها است و در این مورد نشست‌هايي با حضور مسئولان مربوطه برگزار مي‌كند.
وي تصریح می کند: لازم است با حمايت و پشتيباني‌هاي كافي، اتوبوسهاي ديزلي شهر گازسوز شوند در غير اين صورت بايد سوخت گازوئيل استاندارد در اختيار خودروها قرار گيرد.
رئيس كميسيون حمل و نقل و محيط زيست شوراي اسلامي با بیان اینکه اصفهان باید به سمت استفاده از حمل و نقل پاک و سوخت‌های استاندارد حرکت کند، ادامه می دهد: توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی به منظور کاهش آلاینده‌های زیست محیطی در کلان‌شهر اصفهان ضرورت دارد.
اتوبوسهاي يورو 3 پلاك نمي‌شود
برخی از صاحب نظران معتقدند همه مباحث از گازوئيل گرفته تا اتوبوس بايد استانداردهاي لازم را داشته باشند زیرا اگر فقط خودرو داراي استاندارد باشد و سوخت معمولي مورد استفاده قرار گيرد، براي كاهش آلايندگي بي‌فايده خواهد بود و از سوي ديگر در صورتي كه اتوبوس و سوخت داراي استاندارهاي لازم باشند اما تعداد اتوبوس‌ها كم باشد و اين وسيله حمل ونقل عمومي دچار فرسودگي گردد، بازهم براي دستيابي به هواي پاك بي‌فايده است.
مديرعامل شركت اتوبوسراني اصفهان در اين باره مي‌گويد: در حال حاضر گازوئيل مورد استفاده اتوبوسهاي شهر 500 تا 700 ppm گوگرد دارد در صورتي كه اگر بخواهيم گازوئيل پاك داشته باشيم بايد گازوئيل با 50PPM توليد شود.
سيد عباس روحاني تاکید می کند: درصورتي كه اين زنجيره شامل، اتوبوس، سوخت،تعميرات و نگهداري كنار هم استاندارد باشد مي‌توان اميد به پاك بودن هوا داشت.
وی با بيان اين كه در حال حاضر 1200 دستگاه اتوبوس ديزلي در شهر وجود دارد مي‌افزايد: گازوئيل مورد استفاده براي اتوبوسهاي شهر بايد از استانداردهاي لازم برخوردار و با سيستم تنظيم سوخت رساني اتوبوسهاي شهر همخواني داشته باشد، در غير اين صورت اتوبوس‌ها خراب مي‌شوند.
مديرعامل شركت اتوبوسراني اصفهان تصریح می کند: در حال حاضر اتوبوسهاي يورو 3 پلاك نمي‌شود و فقط يورو 4 وارد مي‌شود، اما در حال حاضر گازوئيل يورور 4 موجود نيست و اتوبوس‌ها دچار نقص فني مي‌شوند.
وی به فرسوده بودن 300 دستگاه اتوبوس ديزلي شهر اشاره کرده و می گوید: به دليل كمبود اتوبوس، 300 دستگاه اتوبوسهاي شهر دچار فرسودگي شده‌اند كه مغاير با طرح‌هاي رفع آلودگي هواي شهر است.
در حال حاضر 400 دستگاه اتوبوس گازسوز در اصفهان وجود دارد، اما متأسفانه با توجه به نبود سوخت تنها 100 دستگاه فعال است این در حالی است که قطعات اتوبوس‌های گازسوز سه برابر اتوبوس‌های دیزلی هزینه در بر دارد.
اتوبوس‌رانی به دلیل نبود سوخت ناچار به تبدیل اتوبوس‌های گازسوز خود به دیزل شده است، در حال حاضر انگشت اتهام مسئولان برای دیزلی شدن اتوبوس‌های گازسوز به سمت اتوبوس‌رانی است، اما مسئولان این ناوگان عنوان می‌کنند که اتوبوس‌رانی تنها وظیفه حمل و نقل مردم را در سطح شهر به عهده دارد و متولیان امر باید سوخت مورد نیاز را برای فعالیت این اتوبوس‌ها در سطح شهر تأمین کنند.
از ماجرای غیر استاندارد بودن سوخت اتوبوس های شهر اصفهان 6 سال می گذرد و باز هم برای هشدارهای مدیران این کلان شهر در این خصوص گوش شنوایی وجود ندارد و قول و قرار ها و وعده های سرخرمن برای تسکین سرفه های بی امان مردم و باز کردن نفس های اصفهانی ها همچنان ادامه دارد .
انگار همانطور كه هرساله خبرنگاران و گزارشگران وعده‌هاي در حد شعار داشتن هواي پاك را براي يادآوري مسئولان بازآفريني مي‌كنند؛ متوليان امر هم پرونده‌هاي خاك خورده و قول و قرارهاي دست نيافتني همچون تامين گازوئيل استاندارد را دوباره بر روي ميز كارشناسي قرار مي‌دهند؛ تا بعد از گذشت 6 سال اعلام كنند؛ اگر امسال نشد؛ شاید سالي ديگر ...
