جوان آنلاین: کانال تلگرامی «ترجمان» خلاصهای را از مقاله «اگر پیامی را با تأخیر جواب میدهید، «معمولاً» نیازی به عذرخواهی نیست» به اشتراک گذاشت. این مقاله نوشته جو پینسکر است و خانم فاطمه زلیکانی آن را به فارسی بازگردانده است. در این مطلب میخوانیم: «همیشه در دسترس»؛ ۲۰ سال پیش، فقط حرفهایهای ثروتمند که از اولین نسل از گوشیهای هوشمند استفاده میکردند، میتوانستند این لقب را با افتخار به خودشان بدهند. ملیسا مَزمانیان، استاد انفورماتیک دانشگاه کالیفرنیا که تاریخ وسایل ارتباطی را مطالعه میکند، میگوید: آن زمان چنین افرادی «حس میکردند اربابان دنیا هستند.»، اما وقتی افراد بیشتری به ابزارهای ارتباطی قابل حمل دسترسی پیدا کردند، کم کم، درجا پاسخدادن به پیامها به قاعدهای بین همکاران، دوستان و عزیزانمان تبدیل شد. آن قدرت اعجابانگیز به وظیفهای شبانهروزی تبدیل شد.
مزمانیان این فرآیند را «مارپیچ انتظارات» مینامد: وقتی فناوری ارتباطی رفتار تازهای - مثلاً پاسخدادن در لحظه- را ممکن میسازد، انجام آن کار میشود نشانهای از اینکه افراد چه میزان به دیگران تعهد دارند.
بیرحمانه آنکه این روزها سریع پاسخ ندادن هم معادل تعهد نداشتن در نظر گرفته میشود. به همین دلیل، اگر آدمها احساس کنند، به اندازه کافی سریع پاسخ ندادهاند، تصور میکنند یک عذرخواهی به طرف مقابل بدهکارند. البته این سازوکار منحصر به روابط پرسرعت اینترنتی نیست. جیسون فارمن، تاریخنگار رسانه، میگوید در قرن نوزدهم هم اگر فردی پاسخنامهای را با تأخیری نامعمول میداد، معمولاً جملاتش را با عذرخواهی شروع میکرد و امید داشت که «بخشیده» شود، اما بازه «پذیرفتنیبودن» برای پاسخ در این سالها به شکل ویرانگری کوتاه شده است.
پاسخ دادن با تأخیر در محیط کاری ممکن است به پای «تنبلی» نوشته شود. بیرون از محیط کاری نیز اگر شریک عاطفیتان پیام دهد «دوستت دارم»، فکر خوبی نیست که برای پاسخدادن به پیام او دو روز صبر کنید، اما گذشته از این خطرات احتمالی، عواقب بهسرعت پاسخ ندادن آنقدرها هم که از آن میترسیم جدی نیست. لارا گوئرگ از مدرسه اقتصاد لندن و وَنسا بونر از دانشگاه کرنل، پس از تحقیقی گسترده درباره هنجارهای پاسخ دادن به پیام دریافتند که «انتظارات ما از اینکه دیگران انتظار دارند چهقدر زود به آنها پاسخ دهیم معمولاً نادرست است. تصور میکنیم باید فوراً پاسخ دهیم، اما واقعیت آن است که مردم ایرادی نمیبینند اگر عجله نکنیم.» به رغم این، ما مدام از دیگران بهخاطر تأخیرهایمان عذرخواهی میکنیم.
«ببخشید دیر جواب میدهم» به یکی از رایجترین شیوههای شروع پیامهایمان تبدیل شده است، اما معمولاً این عبارت کلیشهای برای خوانندهاش معنای خاصی ندارد.
از نظر متخصصان ارتباطات، میتوان به جای عذرخواهی از تعبیری مثل «از صبوری شما ممنونم» استفاده کرد. مزمانیان میگوید، میشود از عبارتی استفاده کرد که اهمیت رابطهتان با طرف مقابل را نشان بدهد، مثلاً «چقدر از پیامت خوشحال شدم.» با این حال، گئورگ و بونر میگویند: معمولاً طرف مقابل به محتوای جواب شما اهمیت میدهد، نه تلاشتان برای اینکه دلش را به دست بیاورید. بنابراین شاید راحتترین کار این باشد که خیلی ساده، همانطوری جواب بدهید که انگار دارید در لحظه پاسخ میدهید. بدون عذرخواهی، ولی محترمانه.