سرویس اقتصادی جوان آنلاین: رشد همکاری‌های اقتصادی با کشور‌ها و جذب سرمایه، اگرچه یکی از عوامل توسعه اقتصادی کشور محسوب می‌شود، اما به همان میزان، گره زدن حل مسائل کشور به برجام و امثال برجام یا به مسائل خارجی، یک خطای بزرگی است که در دولت قبل به کرات شاهد آن بودیم. بی عملی دولت قبل ظرفیت کشور را معطل برجام نگه داشت و خسارت‌های سنگینی به اقتصاد کشور تحمیل کرد و نتیجه آن شد که صاحبان کار و سرمایه چند ماه باید منتظر می‌ماندند تا ببینند خارجی‌ها در توافق می‌مانند یا خارج می‌شوند؛ امضا می‌کنند یا امضا نمی‌کنند؛ بعد از آنکه امضا کردند، پایبند امضا می‌مانند یا نمی‌مانند. هرچند اثرات مخرب این نوع نگرش همچنان در میان برخی فعالان اقتصادی باقی مانده، اما رویکرد دولت سیزدهم از ابتدای امر بر پایه اتکا به توان داخل بوده که نتایج آن را در ساخت ۱۶ نیروگاه حرارتی، رشد ۴۱۸ درصدی تولید خودروی کامل، رشد تولید ۲۰ محصول منتخب صنعتی و معدنی و رشد تولید لوازم‌خانگی بزرگ در کارنامه اقتصادی دولت مشاهده می‌کنیم.
ساخت ۱۶ نیروگاه حرارتی در ۹ ماه
نیروگاه‌سازی در کشور پس از ۸ سال بار دیگر جان دوباره گرفته است و ساخت واحد‌های تولید برق با تمرکز تکمیل واحد‌های بخار نیروگاه‌های سیکل ترکیبی در دستور کار دولت قرار دارد. در ۹ ماه نخست سال ۱۴۰۱ تعداد ۱۶ نیروگاه حرارتی در کشور ساخته شد و نیروی کار فعال در نیروگاه‌سازی از ۲ هزار و ۹۸۰ نفر به ۱۹ هزار و ۶۰۰ نفر رسید.
گزارش شرکت برق حرارتی از پروژههای نیروگاه حرارتی سنکرون شده از ابتدای سال تا آذر سال ۱۴۰۱ بیانگر آن است که نیروگاه ۱ زرند، نیروگاه ۲ زرند، نیروگاه ۳ شهید باکری سمنان، نیروگاه ۱ زاهدان، نیروگاه ۲ زاهدان، نیروگاه ۴ ایران LNG بوشهر، نیروگاه ۵ ایران LNG بوشهر، نیروگاه ۱ بعثت پارس جنوبی، نیروگاه غرب کارون، نیروگاه ۱ آریان زنجان، نیروگاه ۲ آریان زنجان، نیروگاه ۱ راشد تربت حیدریه، نیروگاه شرکت فولاد بوتیای کرمان، نیروگاه قشم پاسارگاد، نیروگاه عسلویه بوشهر و نیروگاه فردوسی خراسان رضوی، از جمله ۱۶ واحد نیروگاهی هستند که به شبکه برق کشور متصل شده‌اند.
میزان ظرفیت اضافه شده به عدد ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور پس از اتصال مستقیم این ۱۶ نیروگاه ۲۷۶۹.۲ مگاوات است.
به استناد اطلاعات موجود در حال حاضر ۱۹ هزار و ۶۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ساختگاه‌های نیروگاهی کشور مشغول به کار هستند. این آمار در حالی است که در آخرین روز‌های دولت قبل، با وجود مشکلات عدیده مرتبط با خاموشی فعالان حاضر در مکان واحد‌های نیروگاهی در حال ساخت دو هزار و ۹۸۰ نفر برآورد می‌شود. این یعنی نیروی کار فعال در ساخت نیروگاه‌های کشور ۶ برابر شده و رکورد‌های پرشماری نیز در زمینه ساخت نیروگاه به ثبت رسیده است.
در شرایطی که ساخت یک نیروگاه در شرایط نرمال ۱۲ تا ۱۴ ماه زمان نیاز دارد، شرکت مپنا با ثبت یک رکورد بین‌المللی در زمینه ساخت نیروگاه فقط ۶ ماه پس از جاری شدن قرارداد ساخت یعنی حدود ۵۰ درصد از زمان قراردادی موفق به سنکرون این واحد نیروگاهی شد.
همچنین مطابق آخرین اطلاعات، هم اکنون فناوری ساخت نیروگاه کلاس F به عنوان یکی از مدرن‌ترین نیروگاه‌های دنیا در کشور ایران موجود بوده و زمینه ساخت این واحد‌های نیروگاهی در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رشد سرمایه‌گذاری در تجهیزات تولیدی
براساس آمار بانک مرکزی، تشکیل سرمایه ناخالص در ماشین‌آلات طی ۳ فصل متوالی زمستان ۱۴۰۰، بهار ۱۴۰۱ و تابستان ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بالای ۱۰ درصد داشته است. به گواه آمار منتشره توسط بانک مرکزی، تشکیل سرمایه در ماشین‌آلات در شش‌ماهه دوم ۱۴۰۰ و شش‌ماهه اول ۱۴۰۱ به ترتیب ۱۳.۶ و ۱۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است که از شش‌ماهه اول سال ۱۳۹۲ تحقق این نرخ‌های رشد سرمایه‌گذاری بی‌سابقه بوده است. تحقق این نرخ‌های رشد به صورت متوالی در دهه ۱۳۹۰ و سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بی‌سابقه بوده است.
مدیر کل دفتر تخصصی صنایع ماشین آلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت نیز گفت: در ۹ ماهه امسال، بیش از هزار و ۸۰۰ دستگاه انواع ماشین آلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی در کشور تولید شده که رشد ۱۰۰ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل داشته است.
رشد تولید ۲۰ محصول منتخب صنعتی و معدنی
بررسی آمار عملکرد واحد‌ها و بنگاه‌ها از ابتدای امسال تا پایان آذر ماه در ۳۳ محصول منتخب صنعتی و معدنی کشور حاکی از رشد تولید ۲۰ محصول در مقایسه به ۹ ماهه پارسال است.
کارشناسان از ثبت رشد در بخش صنعت و معدن به‌عنوان سیگنالی از افزایش علاقه‌مندی جامعه به سرمایه‌گذاری و حفاظت از ظرفیت‌های تولید توصیف می‌کنند. اتفاقی که با گذشت ۹ ماه از سال ۱۴۰۱ نیز شاهد آن هستیم و از مجموع ۳۳ محصول منتخب صنعتی و معدنی که همه روزه بررسی و پایش می‌شوند، ۲۰ محصول با رشد تولید مواجه شدند.
برپایه آمار‌های رسمی منتشر شده وزارت صنعت، معدن و تجارت، تا پایان آذر ماه امسال تولید انواع خودروی سواری با رشد ۱۳ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ۷۶۰ هزار دستگاه رسید.
در این مدت ۸۸ هزار و ۷۹۵ دستگاه وانت (رشد ۵۴ درصدی)، چهار هزار و ۲۸۰ دستگاه اتوبوس، مینی بوس و ون (رشد ۱۵۷ درصدی) و همچنین ۱۷ هزار و ۱۵۰ دستگاه تراکتور (رشد چهار درصدی) تولید شد.
در ۹ ماهه امسال همچنین تولید انواع تایر با رشد یک درصدی به ۱۹۶ هزار تن رسید. همچنین ۵۴۹ هزار تن کارتن (رشد ۳۱ درصدی)، ۲۳ هزار تن سموم دفع آفات نباتی (رشد ۳۴ درصدی)، ۵۱ میلیون تن محصولات پتروشیمی (رشد هشت درصدی)، ۶ هزار تن الیاف اکریلیک (رشد ۳۰۱ درصدی)، ۲۲۶ هزار تن نخ فیلامنت پلی‌استر (رشد پنج درصدی) و ۱۵۹ هزار تن الیاف پلی‌استر (رشد سه درصدی) تولید شد.
تولید انواع لوازم خانگی بزرگ نیز در این مدت با رشد همراه بود، به طوری که شرکت‌ها و کارخانجات داخلی از ابتدای امسال تا پایان آذر ماه یک میلیون و ۴۳۰ هزار دستگاه انواع تلویزیون تولید کردند که نشان‌دهنده رشد ۶۱ درصدی در هم‌سنجی با پارسال است. در مدت مشابه سال گذشته شرکت‌ها و کارخانجات داخلی ۸۸۶ هزار دستگاه تلویزیون تولید کرده بودند.
رشد ۴۱۸ درصدی تولید خودروی کامل
در دوره ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال قبل، تولید خودرو کامل ۴۱۸ درصد افزایش و تعداد تعهدات معوق دو شرکت خودروساز ۳۶ درصد کاهش داشته است.
تولید کل انواع خودرو سبک از ابتدای فروردین تا ابتدای دی ۱۴۰۱ سال جاری ۷۵۰ هزار و ۸۲۵ دستگاه بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تولید ۶۹۶ هزار و ۴۲۱ دستگاه بوده در دو شرکت بزرگ خودروساز ۸ درصد افزایش داشته است.
نکته قابل‌توجه این است که این رشد تولید از محل تولید خودرو‌های کامل است به طوری که در دوره ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه، تولید خودرو کامل ۴۱۸ درصد افزایش و خودروی ناقص ۹۱ درصد کاهش داشته است.
تولید خودرو ناقص (انباشته در کف پارکینگ) از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا ابتدای دی سال جاری ۸۷۶ دستگاه بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که ۱۷۸ هزار و ۹۸۲ دستگاه بوده با کاهش ۱۰۰ درصدی همراه بوده و تقریبا صفر شده است.
جذب ۲.۵ برابری سرمایه‌های خارجی
هر چند دستاورد‌های دولت در زمینه رشد تولید و صنایع کشور، همچنان با اهداف درنظر گرفته شده در اسناد بالادستی فاصله زیادی دارند، اما این دستاورد‌ها در شرایط تحریم نشان می‌دهد، اتکا به توان داخل و بند نکردن مشکلات کشور به برجام و FATF یک شعار نیست و باور به آن نتیجه ملموس دارد. البته در زمینه جذب سرمایه گذاری‌های خارجی نیز اقدامات متعددی صورت گرفته است. بر اساس آمار‌ها پنج میلیارد و ۹۵۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی در دولت سیزدهم جذب شده است که ۲.۵ برابر نسبت به سال پایانی دولت قبل رشد داشت.
