جوان آنلاین: شورای نگهبان نگاه حزبی، جناحی و گروهی ندارد؛ اراده مردم هر آنچه بوده از صندوق خارج شده و مجالس و دولتها را شکل داده است. اگر شورای نگهبان به دنبال یک رویکرد خاص بود، این میزان از تنوع در مجالس و دولتها نمیدیدیم.
هادی طحاننظیف، عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان پنج روز مانده به پایان بررسی صلاحیتهای داوطلبان انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در هیئتهای نظارت استانی در یک برنامه تلویزیونی حضور یافت تا به تشریح مهمترین موضوعات درباره انتخابات بپردازد.
نخستین موضوعی که از سوی مجری برنامه مورد سؤال قرار گرفت، دیدار چندی پیش اعضای فقها و حقوقدان شورای نگهبان با رهبر معظم انقلاب بود که طحان نظیف بیان داشت: «شاهبیت آن دیدار، خبری بود که از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب منتشر شد. بخشی از دیدار به موضوع جایگاه شورای نگهبان و وظایف آن همچون بررسی مصوبات مجلس شورای اسلامی و پاسخ به استعلامات فقهی دیوان عدالت اداری گذشت. بخش دیگری از دیدار هم به موضوع انتخابات اختصاص داشت».
سخنگوی شورای نگهبان در خصوص صحبتهای انتخاباتی رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای شورای نگهبان نیز گفت: «در این صحبتها مطرح شد که همه دستگاههای دخیل در امر انتخابات باید به این نکته توجه داشته باشند که انتخابات امسال به گونهای تمهید و برگزار شود که پرشور و در تراز نظام جمهوری اسلامی باشد.» وی درباره برخی اظهارنظرها هم که این روزها در فضای مجازی از سوی برخی سیاسیون و رسانهها درباره دیدار با مقام معظم رهبری مطرح میشود، پاسخ داد برخی چیزهایی که این روزها گفته میشود، به نحوی که نقل میشود در آن جلسه طرح نشده است.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سؤال که آیا رهبری درباره احراز صلاحیتها صحبتی مبنی بر اینکه این موضوع باید به مردم واگذار شود، مطرح کردند که طحاننظیف پاسخ داد: «"عدم احراز صلاحیت" یکی از وضعیتهای قانونی است. در قانون انتخابات مجلس با سه وضعیت "تأیید صلاحیت"، "رد (عدم تأیید) صلاحیت" و "عدم احراز صلاحیت" روبهرو هستیم. همانطور که گفتم در آن جلسه به چنین نحوی موضوعات مطرح نشد.» وی سپس با اشاره به صحبتهای یکی از سیاسیون که گفته بود در قانون عدم احراز صلاحیت نداریم، گفت: «در قانون انتخابات مجلس، ۹ بار وضعیت عدم احراز صلاحیت ذکر شده است. این موضوع از قبل در قانون انتخابات مجلس وجود داشت و در اصلاح قانون هم وجود دارد.»
این عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه عدم احراز صلاحیت مبنای قانونی دارد، اظهار داشت: «البته نسبت به جزئیات آن نکاتی وجود دارد. عدم احراز به صورتی اطلاق میشود که بعد از جستوجوهای کامل و بررسیهای فراوان نتوانیم افراد را شناسایی کنیم. مثلاً مواردی داشتهایم که اطلاعاتی نسبت به داوطلب وجود ندارد و هرچه با او تماس گرفته میشود نیز پاسخگو نبوده است، بنابراین عملاً نمیتوانستیم به اطلاعات لازم دست یابیم. گاهی اوقات هم براساس تعارض ادله، عدم احراز به وجود میآید؛ یعنی پاسخهای دستگاههای استعلامی قابل جمع با یکدیگر نیستند. تلاش میشود به یک نقطه روشن برسیم، اما این اتفاق نمیافتد و از آنجایی که جایگاه نمایندگی مجلس مهم و اثرگذار است، عنوان عدم احراز تعلق میگیرد.» وی بار دیگر تأکید کرد عدم احراز در مرحله اول تعلق نمیگیرد و پس از اینکه فحص لازم و بررسیهای فراوان صورت میگیرد و به نتیجه نمیرسیم، این عنوان تعلق میگیرد. البته ما باید تمام تلاشمان را در جهت احراز انجام دهیم تا به این نقطه نرسیم و هیچ گاه نگاه ابزاری به این وضعیت برای فرار از بررسی صلاحیت هم نداریم ولی به هر حال در مواردی باوجود تلاش ممکن است به مواردی این چنینی بر بخوریم.
سخنگوی شورای نگهبان، اما درباره شفافیت در انتخابات گفت: «ما خودمان را پایبند به قانون میدانیم. قانون مجوزی در این باره صادر نکرده تا دلایل ردصلاحیتها را به صورت عمومی منتشر کنیم. در خصوص اینکه دلایل ردصلاحیتها را با افراد در میان بگذاریم، این کار را انجام میدهیم. در گذشته هم انجام میدادیم. در قانون جدید هم به نحو صریحتری این موضوع را پیشبینی کرده است.»
طحان نظیف با بیان اینکه نسبت به انتشار عمومی دلایل ردصلاحیتها نیازمند مجوز قانونی هستیم، گفت: «اگر روزی قانون اصلاح و مجوزی به ما داده شود، پایبند به قانون هستیم و دلایل را منتشر خواهیم کرد.»
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سؤال دیگری از مجری برنامه تأکید کرد که شورای نگهبان نگاه حزبی، جناحی و گروهی ندارد؛ این را براساس نتیجه و محصول میتوان ارزیابی کرد، بدین معنا که در انتخاباتهای ریاستجمهوری، دولتهایی بر سر کار آمدند که با یکدیگر متفاوت بودند. مجالس هم از لحاظ دیدگاه و رویکردهای سیاسی خیلی متفاوت بودند. وی خاطرنشان کرد که اگر شورای نگهبان به دنبال یک رویکرد خاص بود، در این سالها شاهد یک طیف خاص در مجالس و دولتها میبودیم. اراده مردم هر آنچه بوده از صندوق خارج شده و مجالس و دولتها را شکل داده است. اگر شورای نگهبان به دنبال یک رویکرد خاص بود، این میزان از تنوع در مجالس و دولتها نمیدیدیم.