طلسم احداث مونوریل در ایران سابقه ای دیرینه دارد و جدال های اجتماعی و سیاسی موافقان و مخالفان آن پایانی ندارد از این رو بید ایده، احداث و راه اندازی مونوریل را در ایران پروژه ای عجیب و پر حاشیه دانست. آن زمان که دولت نهم و دهم اعلام کرد از هر استانی که مونوریل بسازد حمایت بی چون و چرا می کند خیلی از استان ها به طمع سهم دولت، به چاه مونوریل افتادند که کلانشهر کرمانشاه از آن دسته است.
ایده مونوریل در دوران استانداری مجید غفوری مطرح شد اما در دوران ناکام استانداری دادوش هاشمی با عجله و بدون مطالعه تصویب و عملیات احداث آن با کپی برداری از پروژه قم با شرکتی که هیچ سابقه ای در ساخت مونوریل و مترو نداشت و تازه ثبت شده بود به نام شرکت تام ایران خودرو اجرایی شد، همان زمان کارشناسان شهری از تعجیل در تصویب و اجرای این طرح بدون مطالعه ابراز نگرانی کردند و حتی نمایندگان مردم هم کاری از پیش نبردند و شورای شهر وقت کرمانشاه که تازه از محاق انحلال جسته بود سمعا" و طاعتا" پذیرفت که اجرا شود.
تزریق پنج میلیارد تومان بودجه اولیه برای این پروژه و وعده دادوش هاشمی برای افتتاح مونوریل در سال 92 یا 93 بود که البته عمر مدیریتش کفاف نداد و حجت الله دمیاد آخرین استاندار دولت دهم در کرمانشاه که سابقه مسئولیت در وزارت کشور داشت سکان مدیریت استان را عهده دار شد و در دوران کوتاه مدیریتش به ناچار بخش عمده کار که ستون ها بود را با پیگیری مستمر و جدی به پایان برد اما سال 92 سال مالی خوبی نبود و دولت به وعده هایش درباره مونوریل نتوانست عمل کند. با روی کار آمدن دولت یازدهم و انتخاب رضایی بابادی به عنوان استاندار جدید کرمانشاه موج هجمه و جمله به مونوریل دوباره ایجاد شد تا اینکه وی صراحتا" خود را مکلف به اتمام این پروژه نیمه کاره دانست و قرار شد با شیوه جدیدی این کار به اتمام برسد.
مجتبی نیک کردار معاون جدید عمرانی استانداری کرمانشاه که سابقه یک دوره معاونت عمرانی در استانداری همین استان و ریاست سازمان مسکن و شهرسازی استان را در کارنامه دارد نیز هفته جاری از تصویب جایگزینی قطار سبک شهری (L.R.T) به جای منوریل در شورای ترافیک استان خبر داد و وعده کرد ظرف چند ماه آینده مجوزهای مربوط در این زمینه را از شورای عالی ترافیک کشور اخذ نماید.
وی در گفتگویی با خبرنگار جوان در کرمانشاه ابعاد این پروژه و آینده آنرا ترسیم می کند.
نیک کردار با اشاره به قدمت نزدیک به 200 ساله منوریل در جهان، گفت: طی این مدت تنها 300 کیلومتر خط منوریل در جهان راه اندازی شده، این در حالیست که در حال حاضر در جهان 12 هزار کیلومتر خطر مترو که قدمتی مشابه منوریل و یا حتی کمتر دارد، احداث شده است.
معاون عمرانی استانداری کرمانشاه افزود: مقایسه این دو عدد نشان از عدم مقبولیت منوریل در جهان دارد و می توان گفت منوریل سیستم حمل و نقل معتبری در دنیا به شمار نمی رود زیرا منوریل تنها در ارتفاع قابلیت حرکت داشته و ظرفیت کمی برای جابجایی مسافر دارد که این خصوصیت را می توان از محدودیت های این سیستم حمل و نقل ریلی عنوان کرد.
وی خاطر نشان کرد: همچنین در صورت بروز مشکل بسیار سخت می توان برای نجات مسافران در ارتفاع اقدام کرد.
معاون عمرانی استانداری کرمانشاه عنوان کرد: مصوبه احداث منوریل در کرمانشاه را می توان قدری سیاسی دانست و شورای شهر کرمانشاه در سال 1388 بین انتخاب منوریل و یا عدم راه اندازی سیستم حمل و نقل ریلی در کرمانشاه ماندند که ناگزیر منوریل را انتخاب کردند.
وی عنوان کرد: خوشبختانه از همان مراحل اولیه تصویب طرح منوریل، در شورای شهر کرمانشاه نیز مصوب شد که منوریل از محدوده میدان آزادی تا میدان فردوسی از زیرزمین عبور کند که قطعا این مصوبه با توجه به عرض کم خیابان مدرس مصوبه درستی بوده است.
به گفته نیک کردار حرکت منوریل از زیرزمین ممکن اما هزینه های به مراتب بیشتری از مترو دارد و باید تونلی عریض تر برای آن حفر شود که کار حفر این تونل نیز توسط دستگاه های خاصی انجام می شود و انجام این کار تنها در کشور چین صورت گرفته است.
وی تصریح کرد: با توجه به مشکلات عنوان شده در خصوص منوریل، استاندار کرمانشاه از همان لحظه آغاز به کار خود با توجه به اهمیت پروژه برای شهر کرمانشاه و نیز نارضایتی مردم از اجرای آن پیگیری جدی در این زمینه انجام دادند و با جلساتی که با مشاورین و کارشناسان داشتند نهایتا تصمیم بر تغییر پروژه سیستم حمل و نقل ریلی کرمانشاه از منوریل به قطار سبک شهری (L.R.T) گرفته شد.
نیک کردار از تصویب تغییر سیستم حمل و نقل شهری کرمانشاه از منوریل به قطار سبک شهری در شورای عالی ترافیک استان خبر داد و اظهار کرد: این مصوبه باید در کمیته فنی شورای عالی ترافیک کشور و سپس در خود شورا تصویب شده، موافقت نامه های آن اصلاح شده و سپس کار اجرای آن آغاز شود.
وی عنوان کرد: به دنبال آن هستیم تا اخذ مجوزهای مربوطه را در چند ماه آینده انجام دهیم تا کار احداث پروژه به سرعت اجرایی شود.
نیک کردار با اشاره به هزینه های صرف شده برای ساخت ستون های منوریل، عنوان کرد: تلاش کردیم از ظرفیت ستونهای موجود برای اجرای پروژه قطار سبک شهری استفاده کنیم، به نحوی که این پروژه از پل ولایت تا میدان آزادی به صورت هوایی و از میدان آزادی تامیدان فردوسی به صورت زیرزمینی اجرا شود.
وی خاطر نشان کرد: در خصوص ادامه پروژه از پل ولایت تا میدان مسکن نیز هنوز نوع حرکت سیستم مشخص نشده که منتظر نظر مشاور کارفرمای پروژه در این زمینه هستیم.
نیک کردار خاطرنشان کرد: به نظر می رسد باتوجه به وضعیت فعلی پروژه مناسب باشد که قطار سبک شهری از محدوده پل ولایت تا میدان مسکن نیز به صورت هوایی اجرا شود.
معاون عمرانی استانداری کرمانشاه با اشاره به پیشرفت 10 درصدی پروژه منوریل گفت: خوشبختانه بخش عمده ای از کارهای پروژه باقی مانده و می توان تغییرات مورد نظر را در اجرای آن اعمال کرد.
نیک کردار با اشاره به اختصاص اعتبار 32 میلیاردی برای پروژه منوریل کرمانشاه در سال 1393 عنوان کرد: از آنجا که در چند ماه اول سال درگیر اخذ مجوزهای تغییر سیستم خواهیم بود این کمبود بودجه محسوس نخواهد بود و تمام تلاش خود را برای اخذ بودجه مناسب در سال 1394 به کار خواهیم گرفت.
وی خاطر نشان کرد: در زمان پیگیری کار به منظور اخذ مجوز، کار ساخت ستون ها همچنان ادامه داشته و متوقف نخواهد شد.
به گفته نیک کردار ساخت منوریل کرمانشاه به هزینه ای نزدیک به هزار میلیارد تومان نیاز دارد که قطار سبک شهری نیز با صرف این میزان هزینه قابل اجرا خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: ظرفیت جابجایی مسافر توسط قطار سبک شهری نسبت به منوریل بیشتر بوده و این سیستم توانایی حرکت از زیر زمین، سطح و در ارتفاع را داراست.
معاون عمرانی استانداری کرمانشاه عنوان کرد: خیابان مدرس هویت شهر کرمانشاه است و عبور منوریل از آن به منظر شهری این خیابان آسیب می زد.
وی خاطر نشان کرد: در نظر داریم با عبور قطار سبک شهری از زیر زمین در محدوه میدان آزادی تا میدان فردوسی، این خیابان را سنگ فرش کرده و به مردم کرمانشاه بدهیم.
نیک کردار به بازدید رئیس شورای عالی ترافیک کشور از پروزه منوریل کرمانشاه در روزهای اخیر اشاره و خاطر نشان کرد: خوشبختانه رییس شورای عالی ترافیک کشور نیز در این بازدید نظرمساعدی بر عبور زیر زمینی سیستم قطار سبک شهری از محدوده میدان آزادی تا میدان فرودسی داشتند.
معاون عمرانی استانداری کرمانشاه در پایان در خصوص مشکل میراث فرهنگی با ساخت این پروژه در محدوده شکارگاه خسروپرویز طاقبستان، گفت: خیلی به این قضیه که آثار باستانی با عبور قطار شهری از کنار آن تخریب شود باور ندارم و فکر می کنم مدیرکل جدید میراث فرهنگی استان نیز در این خصوص با ما هم عقیده باشد و به زودی این مشکل نیز حل خواهد شد.
با این سخنان بایستی بازهم منتظر بود که آیا تیم جدید مدیریتی استان در اجرای این ایده موفق خواهد بود یا مونوریل هم به سرنوشت پنجاه ساله تعریض خیابان مدرس دچار خواهد شد.
گزارش: خدیجه یوسفی فرد