اگر شما هم از گوشیهای تلفن همراه هوشمند استفاده میکنید، باید بدانید به مدد ابزارهای موجود در این گوشیها و نرمافزارهایی که خیلی وقتها خود شما روی گوشی تلفن همراهتان نصب کردهاید، هر کسی به اطلاعات نرمافزاری شرکت سازنده گوشی و همچنین نرمافزارهای نصبشده روی آن دسترسی داشته باشد به تمام اطلاعات شما اعم از حافظه تلفن همراه، گالری عکسها و فیلمهای شما، دفترچه تلفن و حتی تماسها و متن پیامهای شما دسترسی دارد و با ورود به دنیای مجازی حریم خصوصی معنایی ندارد! نکته قابل تأمل اینجاست که خیلی از این نرمافزارها هنگام نصب درباره این دسترسیها به شما گوشزد میکنند و شما خودتان اجازه این دسترسی را به آنها میدهید، اما ظاهراً هستند نرمافزارهایی که بدون اجازه به اطلاعات شما دسترسی دارند و در واقع از شما جاسوسی میکنند! از قضا تعداد این نرمافزارها کم نیست. به تازگی محققان با مطالعه ۸۸ هزار برنامه مختلف در گوگلپلی، توانستند بیش از هزار نرمافزار که بخش صدور مجوز برای دسترسی به اطلاعات را دور میزنند، کشف کنند.
حضور در فضای مجازی و استفاده از نرمافزارهای این فضا در کنار مزایایی که برای ما دارد و امکاناتی که در اختیارمان میگذارند، به این معناست که هر لحظه حریم خصوصی و اطلاعات ما در معرض رصد دیگران قرار میگیرد. هر از چند گاهی هم مطالعات جهانی از جاسوسیها و فروش اطلاعات کاربران یکی از این نرمافزارها پرده برمیدارد؛ درست شبیه رسانهایشدن خبر فروش اطلاعات کاربران فیسبوک که هرچند واکنشهای جهانی را در پی داشت، اما این مسئله جلوی کار سایر نرمافزارها و شبکههای اجتماعی را در تجارت با اطلاعات کاربرانشان نگرفت. حالا هم نتایج تحقیقات نشان میدهد برخی از نرمافزارهایی که شما روی تلفن همراهتان نصب میکنید، حتی در صورتی که مجوز شما را برای دسترسی به بخشهای مختلف گوشی تلفن همراهتان نداشته باشند، راهی برای دورزدن این مجوزها پیدا میکنند! این مسئله بدین معناست که کاربران تلفن همراه از هیچ امنیتی در حوزه اطلاعات شخصی و حریم خصوصی برخوردار نیستند و شرکتهای فناوری اکنون به دریایی از اطلاعات شخصی کاربران از جمله مکانهایی که در آن حضور داشتهاند دوستانشان و علایق آنها دسترسی دارند.
مطالعات انجامشده روی ۸۸ هزار برنامه مختلف در گوگلپلی نشان میدهد که چگونه آنها توانایی دارند اطلاعات کاربر را حتی پس از عدم صدور مجوز دسترسی، جمعآوری کنند. هزار و ۳۲۵ نرمافزار که این کار را انجام میدادند از کدهای مخفی در درون خود استفاده میکردند؛ شیوه کاری آنها هم به این شکل بود که از اطلاعات مخفیشده در وایفای و ابرداده ذخیره شده در عکسها سوءاستفاده میکردند.
محققان دریافتهاند که یک برنامه ویرایش عکس به نام Shutterfly، مختصات GPS را از عکسها جمعآوری و به سرورهای خود ارسال میکرده است. این نرمافزار این کار را حتی هنگامی که کاربران مجوز دسترسی به اطلاعات را رد میکردند نیز به کار خود ادامه میداد.
سرهنگ اگلمن، مدیر تحقیق امنیت و حفظ حریم خصوصی در ICSI و ارائهکننده این تحقیق معتقد است: «مصرفکنندگان ابزار و نشانههای بسیار کمی دارند که میتوانند به طور منطقی و مستقیم حریم خصوصی خود و تصمیمگیری در مورد آن را کنترل کنند. اگر توسعهدهندگان نرمافزار بتوانند سیستم امنیت را دور بزنند، پس درخواستکردن از مصرفکنندگان برای ارائه مجوز نسبتاً بیمعنی است.»
ظاهراً محققان در ماه سپتامبر این مسئله را به گوگل اطلاع دادهاند و گوگل اعلام کرده است که این موضوع در اندروید Q حل خواهد شد.