سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: شمار و غنای فرمایشات مقام معظم رهبری در باره ماه مبارک رمضان و ابعاد و برکات این ماه شریف به قدری است که احصای آنها چندین کتاب میشود. آنچه در ادامه میخوانید گلچینی از بیانات در این زمینه در دیدارهای اقشار و گروههای مختلف با ایشان است.
بهار قرآن
نفس روزه ماه رمضان است که یک زمینه روحانیت و نورانیت، برای روزهدار میباشد و او را برای کسب فیوضات الهی، آماده میکند. این مجموعه ماه رمضان، با نماز و با وظایف مقرره همیشگی و با روزه و با دعاهایش است که اگر شما به اینها توجه و تلاوت قرآن را هم به آن اضافه نمایید - که گفتهاند ماه رمضان، بهار قرآن است - یک دوره بازسازی و بازیابی و نجات خود از پوسیدگیها و فسادها و امثال اینها خواهد بود؛ دوره خیلی مغتنمی است. ۱۸/۱/۱۳۶۹
فرصت جبران
در ماه رمضان، دستور و اراده الهی این است که انسان مؤمن، با همه استعداد خود، با توان کامل، در راه تکامل، در راه خودسازی، در راه ترقی و عروج، حرکت شتابانی انجام دهد. هدف از ماه رمضان این است. همین است که انسان مؤمن این فرصت را پیدا کند که در این ماه، خود را شستوشویی دهد و تطهیر کند. انسان دچار سهو و نسیان است؛ دچار گرفتاری است؛ دچار غفلت است؛ گناه میکند؛ از خدا دور میشود؛ از هدف خلقت خود دور میافتد. باید به انسان مؤمن و پرهیزکار فرصتی داد که بتواند آن عقبماندگیها را جبران کند. این فرصت در بهترین فصلش، ماه رمضان است. ۲۳/۱۱/۱۳۷۲
ماه عبادت
در این ماه، هر کار نیکی کنید، هر سخن حقی بگویید، هر کلمهای را به کسی که محتاج تعلیم است، تعلیم دهید، هر کلمهای که برای خدا فراگیرید و در راه خدا به کار شما بیاید؛ هر رکعت نماز، هر آیه قرآن، هر ساعت گذراندن با دهان روزه و هر اجتناب از گناهی، باارزش است. دروغی نگویید و غیبتی نکنید که زمینه برای دروغ و غیبت مقتضی است. شما اجتناب و امتناع کنید. هر عمل حسنهای که انجام دهید، احسان، اطعام و کمک به کسی، احوالپرسی از مستحقی، اقدامی برای مردم محروم، اقدامی برای جامعه اسلامی، کاری برای پیشرفت زندگی مردم؛ همه اینها عبادت است.۲۸/۱۰/۱۳۷۵
درسی برای یک سال
رحمت الهی در ماه رمضان، ناشی از حسناتی است که شما در این ماه مبارک توفیق آن را پیدا میکنید. در ماه رمضان، توجه به خدا و احسان به مستمندان و صلهی رحم و توجه به ضعفا و پاکدامنی و پارسایی هست؛ آشتی با کسانی که از آنها دوری گزیدهاید، هست؛ انصاف با کسانی که با آنها دشمنی داشتهاید، هست. ماه رقّت و توجه و توسل است؛ دلها نرم و جانها با نور فضل و رحمت الهی نورانی میشود و انسان نسبت به انجام این حسنات توفیق پیدا میکند. این را تا سال آینده ادامه دهید؛ درس ماه رمضان را برای دوره سال فرا گیریم. این میشود یکی از بزرگترین پاداشهای خداوند که چنین توفیقی را به ما بدهد. رضا و رحمت و قبول و عفو و عافیت را از خدای متعال طلب کنیم. ۲۵/۹/۱۳۸۰
زمان خودسازی
بزرگترین درس ماه رمضان، خودسازی است. اولین و مهمترین قدم خودسازی هم این است که انسان به خود و به اخلاق و رفتار خود با نظر انتقادی نگاه کند؛ عیوب خود را با روشنی و دقت ببیند و سعی در برطرف کردن آنها داشته باشد. این از عهده خود ما برمیآید و این تکلیفی بر دوش ماست. ۲۵/۹/۱۳۸۰
ماه خویشتنداری
ماه رمضان، ماه کفِّنفس و خویشتنداری است. حداقل آن خویشتنداری از خوردن و آشامیدن و لذایذ جسمانی است؛ اما حداکثر آن خویشتنداری از گناهان و خطاهای اخلاقی و رفتاری است؛ آن هم در معنای صوم و وظایف ماه صیام هست و ما را به آن وادار و تحریض کردهاند. اگر روزه بگیریم، این خویشتنداری که در این ماه تمرین میکنیم، ما را به همان تقوا و مراقبت نزدیک میکند؛ چون از خود مراقبت میکنیم تا از صراط مستقیم تخطی نکنیم. این خویشتنداری هم تمرین همین مراقبت است؛ یعنی تخطی نکردن. وظیفه ما در فضای ماه مبارک رمضان این است. خدای متعال، برکات و رحمت خود را در ماه رمضان برای بندگان خود مقدر و مقرر کرده است.
در روایت داریم که درهای آسمان در ماه رمضان گشوده است؛ یعنی رابطه قلبی انسان با خدا در این ماه آسانتر از همیشه است. در روایت داریم درهای بهشت در ماه رمضان گشوده است؛ یعنی به برکت روزه و توجه و خشوعی که لازمه روزه است، فرصت و توفیق کار نیک برای انسان وجود دارد. البته فرصت به معنای تحقق آنچه انسان از آن فرصت جستوجو میکند، نیست؛ اراده و دنبالگیری و خواست و حرکتِ ما را لازم دارد. در هر حال این فرصت وجود دارد و ما میتوانیم از آن بهره ببریم و استفاده کنیم. ۲۰/۸/۱۳۸۱
چشیدن طعم فقر
فرصت تقویت حیات معنوی و نشاط مادی به برکت ماه رمضان، برای مسلمان فرصتی پیش میآید که باید از آن در جهت تقویت حیات معنوی و نشاط مادی خود استفاده کند. یکی از درسهای بزرگ ماه رمضان که در خلال دعا، روزه و تلاوت قرآن در این ماه باید آن را فرا بگیریم و استفاده کنیم، این است که با چشیدن گرسنگی و تشنگی، به فکر گرسنگان و محرومان و فقرا بیفتیم. در دعای روزهای ماه رمضان میگوییم: «الّلهم اغن کلّ فقیر. الّلهم اشبع کلّ جائع. الّلهم اکس کلّ عریان». این دعا فقط برای خواندن نیست برای این است که همه خود را برای مبارزه با فقر و مجاهدت در راه ستردن غبار محرومیت از چهره محرومان و مستضعفان موظف بدانند. این مبارزه، یک وظیفه همگانی است. در آیات قرآن میخوانیم: «أرأیت الّذی یکذّب بالدّین. فذلک الّذی یدعّ الیتیم؛ و لایحضّ علی طعام المسکین». یکی از نشانههای تکذیب دین این است که انسان مقابل فقر فقیران و محرومان بیتفاوت باشد و احساس مسئولیت نکند. در ماه رمضان، به برکت روزه، طعم گرسنگی و تشنگی و نرسیدن به آنچه اشتهای نفس انسان است را درک کردیم و چشیدیم. این باید ما را به احساس مسئولیتی که اسلام در قبال مسئله مهم فقر و فقیر از یکایک مسلمانان خواسته است و بر دوش آنان وظیفه نهاده است، نزدیک کند. ۱۵/۹/۱۳۸۱
ذخیره تقوا
ماه رمضان در ما ذخیره تقوا ایجاد میکند. این تقوا هم خود وسیله ای برای منازل عالیتر است. تقوا مرکبی است که میتواند ما را به آن منازل عالی برساند: «و اتّقوا اللَّه لعلّکم تفلحون»، «فاتّقوا اللَّه لعلّکم ترحمون» و «و اتّقوا اللَّه و یعلّمکم اللَّه». علم و هدایت و رحمت الهی بر اثر تقوا از سوی خداوند به انسان عطا میشود. از همه بالاتر، فلاح است. فلاح و رستگاری بر اثر تقوا به دست میآید. عزیزان من! این ذخیره تقوا را که در ماه رمضان بهدست آوردیم - اگر انشاءاللَّه بهدست آورده باشیم - اگر بر سر سفره زیارت الهی درنگ کرده باشیم و از آن بهره برده باشیم، باید حفظ کنیم؛ این محصول بسیار ارزشمندی است؛ مثل آن کشاورزی که زحمات خود را میکشد، محصول گندم خود را درو، بعد آن را در یک سیلوی مطمئنی بهدست امینی میسپارد تا در طول سال بتواند از آن استفاده کند. این آذوقه طول سال ماست. در طول سال، این آذوقه تهدید میشود:
وسوسهها هست، زرقوبرقها هست، شهوات و هواهای نفسانی هست و گناهان؛ اینها همه آفت این ذخیرهی ارزشمندند. از این ذخیره برای مقابله با آن آفتها استفاده کنید و این ذخیره را حفظ کنید. ۲۴/۸/۱۳۸۳