جوان آنلاین: اثری که هم اینک در معرفی آن سخن میرود، در زمره آثاری است که مرکز اسناد انقلاب اسلامی، برای آشنایی جوانان با تاریخ معاصر ایران منتشر میکند. این مجلد از مجموعه مورد اشاره، به بازنمایی زندگی امیر اسدالله علم نخست وزیر و وزیر دربار پهلوی دوم اختصاص دارد. این پژوهش توسط زهرا کرمانی انجام شده و مرکز اسناد انقلاب اسلامی، به انتشار آن همت گماشته است. تارنمای ناشر در معرفی این کتاب، به نکات پیآمده اشارت برده است: «با بررسی تاریخ انقلاب اسلامی ایران، برای آغازین بار طرح نام و مرام امام خمینی (ره) در جامعه را میتوان در دو واقعه تاریخی مشاهده نمود: لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و قیام خونین ۱۵ خرداد ۱۳۴۲. در کنار نام رهبر کبیر انقلاب انقلاب اسلامی، بالطبع نام اسدالله علم که در آن دوران نخست وزیر رژیم ستمشاهی بود نیز با این وقایع گره خورده است. اسدالله علم، طراح لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و مسبب اصلی فاجعه ۱۵ خرداد بود. چه او بود که فرمان سرکوب وحشیانه و خونین مردم را در آن روز صادر نمود. علم، پسر شوکتالملک خان بیرجند و یار غار انگلیسها بود. او به واسطه جایگاه پدر، به رژیم متصل شد و خیلی زود پلههای ترقی را پیمود. بسیاری علت اصلی پیشرفت خیره کننده او را، خشونت و بیرحمی وی در برخورد با اطرافیان و چاکرمآبی بینظیرش در رفتار با پهلوی دوم میدانند. او در نهایت تزویر، حتی تصمیمات ابلهانه و ناشی از کم هوشی شاه را دقیقاً اجرا میکرد. آن چیزی که محمدرضا در اطرافیان خود میجست و نمییافت، در وجود علم به تمامی یافته بود و به همین خاطر، علم تا مقام وزارت دربار هم ارتقا یافت. او در پس کوششهای نوکرمآبانه، چیزی را جز جلب رضایت و توجه محمدرضا نمیطلبید و حتی پس از آنکه در سالهای پایانی عمر، مورد بیمهری شاه قرار گرفت نیز، لب به اعتراض نگشود! این کتاب که یکی از مجموعه آثار دانستنیهای انقلاب برای جوانان است، سیر اوجگیری و سقوط علم را در سالهایی که جرقههای آغازین نهضت امام خمینی زده شد، بررسی مینماید. چینش و اسامی فصول این کتاب، به ترتیبی است که خواننده این سیر را کاملاً احساس میکند. فصل اول کتاب با عنوان خانزاده بیرجند، به سالهای حضور علم در خانواده پدری اشاره دارد. در فصول دوم و سوم، چگونگی حضور او در دربار محمدرضا و نحوه تداوم آن، بررسی شده است. فصل آخر با عنوان گویا و سنجیده یخبندان باورها، به دوران زوال اقتدار و صلابت علم و دوران بیمهری محمدرضا به وی اشاره میکند....»
در بخشی از این کتاب، در تبیین نقش علم در فرآیندهای سیاسی دوره شاه، به این خاطره از حسین فردوست اشاره شده است: «در دوران قدرت علم که در واقع مهمترین سالهای سلطنت محمدرضاست، نمایندههای مجلس با نظر او تعیین میشدند. در زمان نخستوزیری وی، محمدرضا دستور داد که با علم و منصور، یک کمیسیون سه نفره برای انتخابات نمایندگان مجلس تشکیل دهم. هر روز، منصور با یک کیف پر از اسامی به آنجا میآمد. منصور اسامی افراد مدنظر را میخواند و علم، هر که را که میخواست تأیید میکرد و هر که را که نمیخواست، دستور حذف میداد! منصور [نیز]با جمله اطاعت میشود، اسمها را حذف میکرد. سپس علم نام افراد مورد نظر خود را میداد و همه بدون استثناء وارد لیست میشدند. پس از پایان کار و تصویب علم، ترتیب انتخاب این افراد داده میشد و فقط افرادی که در این کمیسیون تصویب شده بودند، سر از صندوق آرا درآوردند و لاغیر....»